1676 թվականի Հունվարի 17-ին, Սեբաստյա քաղաքում ծնվեց Մանուկը` Պետրոսի և Շահրիստանի զավակը։ Հետագա տարիներին նա իր ծնողների շնորհիվ ստացավ բարձրորակ կրթություն, որը իրեն կպատրաստեր հետագայում ընտանեկան առևտուրը շարունակելու համար։

Դեռ վաղ տարիքից Մանուկը երազում էր դառնալ քահանա։

Մխիթար Սեբաստացին աշխարհաբարի քերականության առաջին դասագրքի՝ «Դուռն քերականութեան աշխարհաբար լեզուին հայոց»-ի (1727 թ.) հեղինակն է։ Արժեքավոր է նաև նրա «Քերականութիւն գրաբար լեզուի հայկազեան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է գրաբարի ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, սահմանել կանոններ, անդրադարձել ուղղագրության և այլ հարցերի։ Հայագիտական մեծ նվաճում է Սեբաստացու «Բառգիրք հայկազեան լեզուի» (2 հատոր, 1749–69 թթ.) աշխատությունը, որն այսօր էլ ունի բացառիկ արժեք. ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հզ. բառահոդված։ Ուշագրավ է նաև նրա «Տաղարան» (1727 թ.) ժողովածուն, որի բանաստեղծությունների մի մասը, որպես շարական, Սեբաստացու երաժշտությամբ, երգում են ցայսօր։ Լավագույն ձեռագրերի համեմատությամբ հրատարակել է Աստվածաշունչ (1733–35 թթ.), կազմել է նաև «Ավետեաց երկրի աշխարհացոյցը» (1746 թ.)։

Քսան տարեկան հասակում Սուրբ նշան վանքի վանահոր կողմից նա նշանակվեց քահանա։

Քսանհինգ տարեկանում Մխիթարը հիմնեց եկեղեցի Կոստանդոպոլսում, որի օրինակով էլ մի խումբ երիտասարդների հետ հիմնեց Մխիթարյան միաբանությունը։

Ընդամենը երկու տարի հետո` Օսմանյան իշխանությունների հալածանքներից փախչելով` միաբանությունը տեղափոխվեց Պենոպոլես, որը գտնվում էր վենետիկում։ Իսկ 1715 թվականին միաբանությունը տեղափոխվեց Սուրբ Ղազար կղզի` Վենետիկի Հանրապետության հրամանով։

Սուրբ Ղազար կղզում կառուցեց վանքը, որտեղ էլ մահացավ 73 տարեկան հասակում։

Նա թարգմանել, ստեղծել և տպագրել է հազարավոր աշխատություններ` հարստացնելով հայերեն գրականությունը։ Այսօր նրա մատենադարանում պահվում են ավելի քան 5000 ձեռագրեր և 100000 տպագիր գրականություն։

Классная работа

Упражнение 1. Вставить буквы Н или НН, объяснив графически.

Предутренний,  стеклянный, звериный, осиный, деревянный, машинный, традиционный, огненный, телефонный, песчаный, довоенный, ветренный, безветренный, берестяной, водяной.

(Правило: Н пишется в суффиксах прилагательных АН, ЯН, ИН,   в суффиксах ОНН, ЕНН пишется НН. Если корень оканчивается на Н, то прилагательное образуется с помощью суффикса Н)

Упражнение 2. Раскройте скобки, объяснив написание слов:

(Не) настное время; сарай (не) высокий, а низкий; задача имеет далеко

(не) легкое решение; (не) широкая реч…нка; (не) вежливый мальчик; дело (не) простое, но увлекательное; (не) лепый вид; рассказ нисколько

(не) интересен. (Не) приятель штурмовал крепость. Он для меня

(не) приятель, а настоящий друг. В ее словах чувствовалась (не) искрен-ность. (Не) доумение выражалось на его лице. Он (не) навидел ложь.

(Правило: НЕ пишется слитно, если слово без НЕ не употребляется или можно заменить синонимом. Не пишется раздельно, если есть противопоставление, слова НИЧУТЬ НЕ, ВОВСЕ НЕ, НИСКОЛЬКО НЕ, ДАЛЕКО НЕ)

Упражнение 3. Вставьте Е или И в слова, объяснив значение приставки:

Премного, прибить, прибежать, преследовать, прерваться, приглушить, прекратить, приумолкнуть, прикрепить, придвинуть, преудивительный, приморский, пригородный, приволжский, предобрый,
привязать.

Природа, приготовить, прививка, претендовать, причина, привет, пр….видение, пр…имущество (правилом не проверять!!!).

(Правило: пишется ПРИ, если приставка обозначает приближение, присоединение, близость к чему-либо, неполное действие. Пишется ПРЕ, если значение приставки близко к значению приставки ПЕРЕ и слова ОЧЕНЬ)

Упражнение 4. Вставьте пропущенные буквы.

Старинное предание,камень преткновения,причуды природы ,приступить к делу,богатое приданое,превратности судьбы,преодоление препятствий,не надо пререкаться,признание в содеянном,прибывать в бездействии,беспрекословно повиноваться,приверженец новых взглядов,предать друга,примирить врагов,прибытие поезда,непременное условие,полезное приобретение,жизнь без прикрас,презабавный случай,преломление лучей,превышение полномочий,приостановить слушание дела,давать присягу,искатели приключений.

Упражнение 5. Вставьте пропущенные буквы, обозначьте приставки.

Посеять рожь, отбросить врага, надстройка дома, подклеить карту, предчувствовать неприятности, предшествовать экзаменам, сложная обстановка, подтвердить решение, отдать предписание, тщательно переработать, представить документы, законспектировать статью, сдержать обещание, отослать корреспонденцию, подобрать

иллюстрации, съехаться отовсюду, новый сотрудник, мой прадедушка.

Упражнение 6. Выделите приставку с-

 Сборник песен,сжатое изложение, старинное здание, сдать в аренду, сжечь обломки, сгустить краски, сберечь энергию, сгладить противоречия, сгинуть навсегда, здешний климат, здравые мысли, путевка в здравницу, сдельная оплата.

Երկրորդ տարբերակ

1) AB ուղիղը B կետում շոշափում է O կենտրոնով և r=1,5սմ շառավիղով շրջանը: Գտեք ABO եռանկյան անկյունները, եթե AO=3սմ:AB=1,5 AO=3 AB=1.5 A=45 B=90 O=45

2) Ըստ նկարի տվյալների՝ գտեք x-ը.

292

3) Շրջանից դուրս վերցված կետից այդ շրջանագծին տարված են երկու հատող, որոնց կազմած անկյունը 32⁰ է։ Շրջանագծի՝ այդ անկյան կեղմերի միջև առնված աղեղներից մեծը հավասար է 100⁰: Գտեք փոքր աղեղը։

100:2=50 180-50=130 130+132=162 180-162=18 18×2=356

• 1.Պատմվածքն ինչո՞ւ էր վերնագրված «Դժվար ճանապարհ»։
  պատմվածը վերնագրված է դժվար ճանապարհ որովհետև
  Որովհետև այդ ճանապարը իրաեն շատ դժվար էր:
  2.Առանձնացրո’ւ պատմվածքի ամենից ազդեցիկ հատվածը եւ հիմնավորի’ր։
  3.Պատմվածքից դուրս գրի’ր համեմատություններ, փոխաբերությունները։
  Այնտեղ լավ էր, այնտեղ էր ջերմությունն ու սիրելի հանգստությունը, այնտեղ էր հոգին խորն ու հագեցած մի երգ մրմնջում կիսաձայն, ինչպես մազմզոտ բզեզը լիառատ օդի ու լույսի մեջ։ Եվ հավանաբար ես խելագար էի, որ ամեն ինչ թողել ու ցանկանում էի լեռները բարձրանալ։
  
  
• 4.Պատմվածքի գլխավոր հերոսին`
• բնութագրի՛ր՝ ասելիքդ հաստատելով ստեղծագործությունից դուրս գրված հատվածներով
• մեղադրի՛ր՝ ասելիքդ հաստատելով ստեղծագործությունից դուրս գրված հատվածներով
• արդարացրո՛ւ՝ ասելիքդ հաստատելով ստեղծագործությունից դուրս գրված հատվածներով
  Նա հեշտ մտածող մի մարդ էր որը,չեր սիրում իր գորը ավարտին հասցնել բայց նա իր ուժերը հավագեց և հասավ սարի գագաթին:Նա առանց իմանալու առաջնորդին մասին մտածում էր որ նա վատն է որովհեև նա չթողնեց նրան Գեղեցիկ դաշտում առվակի հետ մնալ:
  

Ընկերներ ջան , այս շաբաթ ներկայացնելու եք հետևյալ թեման.

• Հենաշարժիչ համակարգ
• բաժինները կառուցվածքը
• ոսկրերի աճը
• կմախքի  առանձնահատկությունները ուղղաձիգ քայլվածքի հետ կապված
• Դասարանական աշխատանք-դեկտեմբեր ամսվա բնագիտության ֆլեշմոբ

Согласно древнему мифу, в начале каждого нового года китайцы прячутся от чудовища по имени Нянь (по-китайски 年 (nián) означает «год»). Нянь приходит в первый день Нового года, чтобы пожирать скот, зерно и пищевые припасы, а иногда и сельских жителей, особенно детей. Чтобы защитить себя, жители клали еду при входе в помещение, напротив двери, с приходом каждого нового года. Согласно преданию, чем больше будет еды, тем добрее и уступчивее будет зверь, а после того как Нянь насытится приготовленной для него едой, он больше не нападёт на людей и оставит их в покое.

Однажды люди увидели, что Нянь испугался маленького ребёнка, одетого в красную одежду и решили, что он боится красного цвета. С тех пор каждый раз, когда приходит Новый год, люди развешивают красные фонари и красные свитки на окнах и дверях своих жилищ и зажигают фейерверки. По поверьям, эти традиции отпугивают чудовище и вынуждают его обходить поселения.

В Китае «Праздник весны» получил символизм и традиционность, несмотря на определённые региональные различия в обычаях и традициях. Обычно китайцы тратят свои деньги на обновки, то есть покупают подарки, украшения, предметы, продукты питания и одежду. Кроме того, каждая семья тщательно убирает своё жильё, считая, что таким образом они очищают свою жизнь от любых неудач и освобождают место для счастья. К праздничному ужину даже те члены семьи, которые работают или учатся в других городах, возвращаются домой, угощаясь разными яствами (самые распространённые — блюда из свиньи, утки, курицы и многочисленные виды сладостей и кондитерских изделий, в том числе рисовое печенье няньгао). Заканчивается эта праздничная ночь фейерверками и петардами. Ранним утром следующего дня дети поздравляют своих родителей, желая им здоровья и счастливого Нового года, а в ответ получают пожелания будущих успехов и деньги в красных бумажных конвертах. В отличие от западных стран в Китае мало распространены поздравительные открытки, которые традиционно заменяются красными конвертами. Коллегам также принято дарить деньги в конверте, хотя последние несколько лет популярным подарком становятся разнообразные подарочные сертификаты. Традиционно считается, что празднование китайского Нового года — лучшее время для нахождения примирения в спорах, время, когда необходимо забыть все обиды и искренне желать всем мира и счастья.

55․ Տրված թվականներով բառեր կազմի՛ր`  դրանք բաղադրելով Բ խմբում տրվսւծ արմատների և  ածանցների հետ:

Ա Երկու-գլխանի, երեք-ամ, չորս (քառ)-յակ, յոթ-պատիկ, ինը, տասը, քառասուն, առաջին, երրորդ-:
Բ. ճյուղ, , ամ, ակի, անի, յա, յակ, պատիկ:

56. Տեքստի թվականները բառերով գրի՛ր:

ա․Մարդն իր կյանքի 70 տարվա ընթացքում միջին հաշվով 50 000 000 քայլ է անում:  Քաղաքային տրանսպորտով երթևեկող մարդն օրական 2 000 քայլ է անում:
Մարդն իր կյանքի 70 տարիներից 13-ը ծախսում է խոսակցությունների, 6 տարի` ուտելու վրա: Այդ ընթացքում 100 տոննա ուտելզիք է օգտագործում:
Կյանքի 1/3-ը քնած  է անցկացնում:

բԿալիֆոռնիացի քառամյա մի մարդ (Պիտեր Նիկեյրսը) Միացյալ Նահանգները` Խաղաղ օվկիանոսից մինչև Ատլանտյան, ոտքով անցավ իննսուն օր տասերեք ժամ տասերեք րոպեում, վեց ժամով ավելի արագ, քան նույն տարածությունն անցած հայրենակիցը:  Ճանապարհի երկարությունը չորսհազար ինհարյուչորս կիլոմետր էր: Մեկ օրում անցնում էր միջին հաշվով հիսուն կիլոմետր: 

58․Տեքստն ավարտի՛ր նրան հաջորդող հետևություններից նրանցով, որոնք տեքստից են բխում:
Ագռավին աղավնու շորորուն քայլքը շատ դուր եկավ: «Աստված վկա,- ասաց ինքն իրեն,- ես էլ պիտի այդպես շորորամ»: Փորձեց-փորձեց, տեսավ՝ չի ստացվում, ինքն աղավնու պես քայլել չի կարողանում: «Է՛հ,- ասաց,- ի՛նչ հիմարություն, ավելի լավ է՝ նորից պապերիս նման քայլեմ»: Փորձեց, տեսավ, որ պապերի քայլքն էլ է մոռացել: Այդ օրվանից ագռավը ո՛չ շորորալ է կարողանում, ո՛չ էլ ուղղակի քայլել, ցատկոտում է:
Հետևություն
ա) Մարդ թող չփորձի ուրիշների նման ապրել ու իր բնույթից չբխող բաներ անել, թե չէ անհարմար վիճակի մեջ կընկնի:
բ) Մարդը, որ ինչ-որ բան շատ ու սրտանց ցանկանա, անպայման ուզածին կհասնի:
գ)Ավելի լավը դառնալու համար մարդ պիտի անընդհատ շուրջը նայի, ուսումնասիրի ու սովորի:
դ) Եթե մեկն անընդհատ փորձի ուրիշներին ընդօրինակել, սեփական ոչինչ չի ունենա:
ե) Բնությունն իր շնորհները հավասար չի բաժանում մարդկանց, իսկ մարդիկ դժվար են հաշտվում այդ անարդարության հետ և անընդհատ փորձում են ինչ-որ բան ուղղել:
զ) Մարդուն միշտ ուրիշի ունեցածն է ավելի լավը թվում: Փոխանակ իրեն ու իր մեջ նայի. մարդը աչքն անընդհատ ուրիշի ունեցածին է գցում: 

44. Առաջին և երկրորդ շարքերից համապատասխան արմատները միացնելով ստացիր անձնանուններ:
ա. ոսկի-ոսկեհատ, խաչ-Խաչատուր, ալ-Ալվարդ, վարդ-Վարդանուշ, շող-շողշողան, ժիր-Ժիրայր
բ. տուր-, վարդ, հատ, կաթ, այր, անուշ:

45.Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր համապատասխան հոլովով դրված գոյականներով:

Ո՞վ, ի՞նչը եկավ: Մարդը,մուկը
Ո՞ւմ, ինչի՞  պայուսակը: Իմ, համակարգչի
Մոտենալ ո՞ւմ, ինչի՞ն : Նրան,սեղանին
Հեռանալ ումի՞ց, ինչի՞ց : ընկերուհոց, տնից
Հիանալ ումո՞վ, ինչո՞վ: Մարզիկով, տեսարանով

46. Կազմիր տրված գոյականների սեռական հոլովը և նշիր, թե որ հոլովմանն է պատկանում:

Սենյակ, տուն, քաղաք, այգի, օր, գեղեցկություն, լեռ, քույր, դուռ, փողոց, բեռ, գիրք, ամիս, լուսամուտ, ձյուն, ընկեր, ուսում, աշուն, գրիչ, շուն, ձուկ, բարդի, խաղող, զարգացում, դիմում, խնձորենի, րոպե, շաբաթ, ապակի, սար, պապ,  մասրենի, մորեղբայր, գդալ, սյուն, ձի, երեկ,  երեկո,  խաղաղություն:

Օրինակ`  սենյակ-սենյակի, ի հոլովման 

47.Տեքստից դուրս գրիր գոյականները և նշիր հոլովն ու հոլովման տեսակը:

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց էինք ձեռք բերել, որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ էր: Ամեն օր նրան դուրս էինք տանում ու կապում ծառին: Առաջին երկու օրը խելոք նստում էր տան մուտքի մոտ, ու նրա կողքով չընդհատվող հոանքով անցնում էին որսորդները, մեզ սննդամթերք բերող պառավ կանայք, խումբ-խումբ վազում էին խխունջներ ու միջատներ բերող փոքրիկ տղաներ: Մենք ենթադրում էինք, որ այդ անդադար շարժումը կզվարճացնի ու կհետաքրքրի կապիկին: Այդպես էլ եղավ: Նա շատ շուտ գլխի ընկավ, որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալիս թաքնվել բակի դռնակի մոտ, և օգտվեց դրանից: Հենց որ ոչինչ չկասկածող մի աֆրիկացի բակ էր մտնում, կապիկն իսկույն դուրս էր ցատկում դարանից ու բռնում խեղճի ոտքը: Հետն էլ այնքան սոսկալի ճղճղոց էր գցում, որին նույնիսկ ամենապինդ նյարդերն ունեցող մարդը չէր դիմանում:

Օրինակ՝ կապիկը- ուղղական հոլով. ի հոլովում 

48.Նախադասությունների մեջ տրված բառերը գործածի՛ր մի դեպքում որպես գոյական, մյուս դեպքում որպես ածական: Ապստամբ, խավար, դպրոցական, հարուստ, դավաճան, կենդանի:

49. Տրված զույգ բառերից կազմի՛ր ածականներ:
Առյուծ և սիրտ, տերև և փուշ, երանգ և երփն, ձայն և վիշապ, թույր և ձյուն, սուր և ծայր, դատարկ և գլուխ, շեկ և հեր, գունդ և ձև, փրփուր և բաշ, միշտ և ժպիտ, ձյուն և փրփուր:
Առյուծասիրտ,փշատերև,երփներանգ,վիշապաձայն,ձյունաթույր,սրածայր,դատարկագլուխ,շիկահեր,գնդաձև, փրփրաբաշ,մշտաժպիտ, ձյունափրփուր