Урок 2.

Бабочка (притча). Или всегда ли нужна помощь?

1. Работа с текстом:

Однажды в коконе появилась маленькая щель, случайно проходивший мимо человек долгие часы стоял и наблюдал, как через эту маленькую щель пытается выйти бабочка.

Прошло много времени, бабочка как будто оставила свои усилия, а щель оставалась такой же маленькой. Казалось, бабочка сделала все что могла, и что ни на что другое у нее не было
больше сил.
Тогда человек решил помочь бабочке, он взял перочинный ножик и разрезал кокон. Бабочка тотчас вышла. Но ее тельце было слабым и немощным, ее крылья были прозрачными и едва двигались.
Человек продолжал наблюдать, думая, что вот-вот крылья бабочки расправятся и окрепнут и она улетит. Ничего не случилось!
Остаток жизни бабочка волочила по земле свое слабое тельце, свои нерасправленные крылья. Она так и не смогла летать.

***

Человек, желая помочь бабочке, не понимал того, что усилие, чтобы выйти через узкую щель кокона, необходимо ей, чтобы жидкость из тела перешла в крылья и чтобы бабочка смогла летать.  Жизнь заставляла бабочку с трудом покидать эту оболочку, чтобы она могла  расти и развиваться.
Иногда именно усилие необходимо нам в жизни. Если бы нам позволено было бы жить, не встречаясь с трудностями, мы были бы обделены. Мы не смогли бы быть такими сильными, как сейчас. Мы никогда не смогли бы летать.

Домашняя :

Подготовиться к пересказу притчи » Бабочка» и ответить на вопрос (устно) “ Всегда ли нужна помощь?”

Կարդա’ Շալվա Ամոնաշվիլիի «Ի°նչ է մեզ հարկավոր, որ թեւեր աճեն» հատվածը։

Առաջադրանքներ

1.Ի՞նչ է ձգտումը, համաձա՞յն ես, որ մարդկության զարգացումը ձգտման արդյունքն է: 
Ձգտումը դա մի երազանք է ,որը առաջացել է մտքում և գնում է դեպի իրականացման : Իհարկե յուրաքանչյուր զարգացում գալիս է այն ձգտելու արդյունքում :

2. Ինչի հետ կհամեմատես ձգտումը:
Ձգտումը նման է մի ճանապարհի , որը ուզում ես անցնել :

3. Ի՞նչ է հարկավոր, որպեսզի թևեր աճեն . շարադրի՛ր մտքերդ: 
Հենց ցանկությունդ կատարվում է ,կարծես թևեր են աճում ու թռչում ես 🙂

4.Մեկնաբանի’ր` «Կանգառը մահ է,  ռիթմից ընկնելը՝  սկսվող վայրէջք, իսկ ձգտման լարումը՝  նորի սկիզբ»:
Եթե դու կանգնես կարող է կյանքը վերջանալ կամ դառնալ անիմաստ, կամ կարող են քեզ անցնել:Մի ժամանակ կարող է դա քեզ հետաքրքիր լինի, իսկ կանգառից հետո արդեն հետաքրքրությունը կորելու է:

Գործնական աշխատանք

 1. Առանձնացրո՛ւ այն բառերը, որոնք ժխտական նախածանց ունեն:
Անարվեստ, անդեմ, անդուռ, անիվ, անսիրտ, անահ, անուշ, անմահ, անուն, դժոխք, դժգոհ, դժբախտ, դժնի, դժկամ, ապագա, ապարդյուն, ապերախտ, ապուր, ապաշնորհ, ապուշ, ապտակ, տարի, 
տկար, տհաճ, տպել, տգեղ, տխուր, չամիչ, չտես, չկամ, չարիք:

2. Գործողության անունը դարձրո՛ւ այդ գործողության հետ կապված առարկայի անուն: Գրի՛ր  գործածված ածանցները:
Օրինակ՝ քերել-քերիչ

Գրել-գրիչ,  կապել – կապիչ, քամել-քամիչ, թակել-թակիչ, ըմպել-ըմպանակ, բացել-բացիչ, գործել-գործիք, խաղալ-խաղալիք, ուտել-ուտելիք, խմել-խմիչք, հագնել-հագուստ, ձգել-ձգիչ, փակել-փական, 
խթանել-խթանիչ, փաթաթել-փաթաթան, ճոճել-ճոճանակ, գանձել-գանձարան, զսպել-անզուսպ, ջնջել-ջնջոց, ծածկել-ծածկոց, կապել-անկապ, օրորել-օրորոց:

1․ Ինչպե՞ս են որոշում բնակչության թիվը։

Բնակչության թվի եւ կազմի վերաբերյալ հավաստի տեղեկություններ ստանալու համար աշխարհի գրեթե բոլոր պետություններում պարբերաբար (հինգ կամ տասը տարին մեկ) կազմակերպվում են ընդհանուր մարդահամարներ։ՄԱԿ-ի փորձագետները, ի մի բերելով բոլոր երկրների մարդահամարների տվյալները, ստանում են աշխարհի բնակչության ընդհանուր թիվը:

2․ Ինչու՞ է  բնակչության թիվը զարգացած երկրներում ավելի քիչ, քան ոչ զարգացած երկրներում։

Բնակչության թիվը հատկապես արագ է աճում աշխարհի առավել աղքատ եւ տնտեսապես թույլ զարգացած տարածաշրջաններում եւ երկրներում:

3․ Ի՞նչ խնդիրներ կարող է հանգեցնել բնակչության արագ աճը։
Կարող է առաջանալ պարենային խնդիրներ , համատարած սով կսկսվի :

Առաջադրանքներ

1) Բերեք տառային արտահայտությունների օրինակներ:
20 – (-5)=15

2) Օգտվելով բերված նմուշօրինակից՝ հաշվեք տրված տառային արտահայտության արժեքը.

ա) 10-4x, երբ x=-5

Լուծում: Երբ x=-5, ապա 

10-4x=10-4*(-5)=10+20=30

բ) 2x+1, երբ x=5
2*5+1=11

գ) 6+8x, երբ x=-1
6+8*(-1)=-2

դ) 5-4a, երբ a=2
5-4*2=-3

ե) 3-7b, երբ b=-3:
3-7*(-3)=24

3) Հաշվել տառային արտահայտության արժեքը.

ա) ab, երբ  a=34, b=135
34*135=4590

բ) 2(a+b), երբ a=310, b=112
2*(310+112)=848

գ) abc, երբ a=13, b=112, c=2:
13*112*2=2912

4)  Քառակուսու կողմը a է: Գրեք քառակուսու պարագծի և մակերեսի բանաձևերը:
P=4a , S=a*a

5) Գրեք (a+b) և (3-c)երկու հանրահաշվական արտահայտությունների գումարը, տարբերությունը, արտադրյալը և քանորդը:
(a+b) + (3-c)
(a+b) – (3-c)
(a+b) * (3-c)
(a+b) : (3-c)

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

6) Գտեք տառային արտահայտության արժեքը.

ա) a+b, երբ a=1, b=3
1+3=4

բ) a-b, երբ a=-2, b=4
-2-4=-6

գ) 2x-y, երբ x=5, y=6
2*5-6=4

դ) 3x-2y, երբ x=-1, y=-4:
3*(-1)-2*(-4)=5

7) Երկու եղբայր փոստային դրոշմանիշներ են հավաքում: Ավագ եղբոր դրոշմանիշները n անգամ ավել են փոքր եղբոր դրոշմանիշների քանակից: Քանի՞ դրոշմանիշ ունի նրանցից յուրաքանչյուրը, եթե երկուսով միասին ունեն 150 դրոշմանիշ:

8) aսմ երկարությամբ հատվածը բաժանեք b:c հարաբերությամբ մասերի:

9) Զբոսաշրջիկը 2 ժամ գնաց x կմ/ժ արագությամբ և 3 ժամ՝ y կմ/ժ արագությամբ: Գտեք զբոսաշրջիկի միջին արագությունը նրա անցած ճանապարհամասում:

10) 4(63-6)(43-4) թվային արտահայտության մեջ 4 թիվը փոխարինեք a տառով, իսկ 6 թիվը՝ b տառով և գրեք ստացված հանրահաշվկան արտահայտությունը:

Домашнее задание

Чтение текста ,,Ящик Пандоры,,

После того, как Прометей принес людям огонь из кузницы Гефеста и научил их разному ремеслу, люди трудились, и жизнь их стала счастливее. Да и сами люди стали лучше, добрее и внимательнее друг к другу. Ведь у них теперь всего было много, а если чего не хватало, то все они могли сделать сами. Не нравилось это великому громовержцу, и он решил опять испытать людей и послал им на землю Зло. А чтобы люди не поняли, что это Зло, оно должно было прийти к ним в образе прекрасной девушки.

Позвал Зевс своего сына, бога Гефеста, и повелел ему смешать землю с водой и сделать девушку необыкновенной красоты. Афина Паллада соткала для нее чудесную одежду из серебряных нитей и надела на голову золотой венец. Афродита подарила девушке неотразимую прелесть, а Гермес вложил в ее грудь лживую и хитрую душу.
Назвали девушку Пандорой, что означало – «наделенная всеми богами». И это действительно было так, ведь она получила дары от всех богов.
Когда девушка была готова, Зевс велел Гермесу отвести ее в дом Эпиметия – брата Прометея. Прометей всегда предупреждал своего неразумного брата, чтобы он не принимал никаких даров от хитроумного Зевса. Он знал, что дары эти могут принести людям одни только бедствия и невзгоды. Но Эпиметий не послушался мудрых советов своего брата, а кроме всего, девушка была так прекрасна собою, что он с радостью принял ее и взял Пандору себе в жены.
Вскоре Эпиметий убедился, что и на этот раз прав был его мудрый брат. Вместе с Пандорой в доме Эпиметия появился большой сосуд. Он долго стоял в темном углу, и его никто никогда не открывал. Все знали откуда-то, что, если сосуд открыть большая беда обрушится на землю. Так сосуд и стоял себе в укромном месте, и никто даже и думать не смел близко к нему подойти. Но однажды любопытная и хитрая Пандора, изнывая от любопытства, потихоньку пробралась к сосуду.
– Я не буду его открывать, – подумала она, – а лишь чуть-чуть приоткрою крышечку и загляну внутрь, что же там лежит.
И она чуть приоткрыла сосуд. Но этой щелочки оказалось достаточно, чтобы сразу все зло, все людские пороки и несчастья, болезни и невзгоды, которые были заключены в сосуде вылетели из него.
Перепуганная Пандора захлопнула крышку, но было уже поздно. Все людские пороки и несчастья успели разлететься по земле, а на самом донышке сосуда осталась одна только надежда. Так что теперь люди были лишены даже маленькой надежды на лучшую жизнь.
Опять зло поселилось на земле, люди страдали от разных бедствий, которые обрушивались на них одно за другим. Появились новые болезни, их уже не могли исцелить те лекарства, которые дал людям Прометей.

1) Գտեք արտահայտության արժեքը.

ա) 6,965 + 24,4 = 31.365   բ) 12,3(-12)+34=113.6

2) Երկու բնակավայրերից, որոնց միջակա հեռավորությունը 45կմ է, միաժամանակ իրար հանդեպ դուրս եկան երկու հետիոտն: Որքա՞ն կլինի նրանց միջակա հեռավորությունը 3ժ հետո, եթե հայտնի է, որ մի հետիոտնի արագությունը 4կմ/ժ է, իսկ մյուսինը՝ 5կմ/ժ:
4*3=12
5*3=15
45-12-15=18

3) Գտնել 8.5 թվի 120%-ը:
8.5*100/120=85/12

4) Ի՞նչ նշան կարելի է դնել այս երկու արտահայտությունների միջև 36:9+183 > 128-120:3

5) Կազմեք թվային արտահայտություն, որի արժեքը հավասար է 100; 0,2; -4:
(4+16)5=100
20:(50+50)=0.2
10-14=-4

6) Գրեք՝

ա) (-2) և 3 թվերի արտադրյալը,
(-2)*3=-6
բ) 12 թվի կրկնապատիկը,
24

գ) 0,5 և 4 թվերի քանորդը,
0.125

դ) 5 թվի եռապատիկը,
15

ե) 2 և 3 թվերի գումարի կրկնապատիկը,
10

զ) 4 թվի և 6 թվի կրկնապատիկի արտադրյալը:

7) Զբոսաշրջիկը 1 ժամ գնաց 5 կմ/ժ արագությամբ և 4 ժամ՝ 4 կմ/ժ արագությամբ: Որոշեք զբոսաշրջիկի միջին արագությունը նրա անցած ճանապարհամասում:
5*1+4*4=21

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

8) 300 գ զանգվածով առաջին համաձուլվածքը պարունակում է 40% անագ, իսկ 200 գ զանգվածով երկրորդ համաձուլվածքը՝ 30% անագ: Որոշեք այդ համաձուլվածքները իրար հետ ձուլելուց ստացված նոր համաձուլվածքում անագի պարունակության տոկոսը:

9) Կարի արհեստանոցում կարել են 16 միանման վերարկու և մի քանի միանման կոստյում՝ օգտագործելով ընդամենը 100 մ 40 սմ գործվածք։ Մեկ վերարկուի համար օգտագործվել է 3 մ 35 սմ գործվածք, իսկ մեկ կոստյումի համար՝ 25 սմ-ով ավելի։ Քանի՞ կոստյում է կարվել։

10) Զբոսաշրջիկն իր ուղեկցողին խնդրեց պարզել՝ ստախո՞ս, թե՞ ճշտախոս է հեռվում կանգնած մարդը: Ուղեկցողը վերադարձավ և պատասխանեց՝ «Ասում է, որ ճշտախոս է»: Ստախոս է, թե՞ ճշտախոս է ուղեկցողը:

Վարժություններ
Վարժություն 1։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով բ, պ կամ փ։
Գաբրիել, սպրթնել, սփրդել, դարպաս, դարբին, շամփուր, երբ,
իբրև, խաբել, խարխափել, Հակոբ, համբերել, ջրարփի, համբույր,
փրփուր, հապճեպ, հափշտակել, հարբել, նուրբ, շաբաթ, որբ, Սերոփ,
ափշել, սուրբ, սրբել, հղփանալ, ուրբաթ, Քերոբ, թպրտալ, աղպանոց,
ցայտաղբյուր, եղբայր, ողբ։

Վարժություն 2։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով գ, կ կամ ք։
Անգամ, ավագ, կողպեք, գոգ, երգ, զուգել, թագավոր, վարաքել,
թարգմանել, կարագ,կարգ, հագնել, հանքափոր, հոգնել, հոգի,
հոգնակի, ձագ, ձիգ, տարերք, ճիգ, ճրագ, մարագ, մարգարե,
մարգարիտ, փեղկ, տրտմաշուք., փողք, նորոգել, շոգ, ոգի, բազրիք,
պատարագ, պարգև, սուգ, արտասուք, փակցնել, թաքցնել, ուրագ,
օգնել, Օգսեն, վարուցանք, քսուկ, օգուտ։

Վարժություն 3։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով դ, տ կամ թ։
Աղոթք, արդար, արդեն, արդյոք, արդյունք, թփուտ, արդուկ, բարդ,
բերդ, բուրդ, դադար, դրդել, երդիկ, երդում, զարդ, լաջվարդ, զվարթ,
լերդանալ, լյարդ, խնդիր, խորդուբորդ, թուղթ, կարթալ, կենդանի,
հաղորդել, պատգարակ, մարդ, նյարդ, սթափվել, թատերական, Նվարդ,
որդ (ճիճու), որթ (խաղողի վազ), որդի, վարդ, Վարդան, վարդապետ,
շքերթ, Վարդգես, վրդովել, օդ, օրիորդ, գնորդ, ժողովուրդ, խրդվիլակ,
ընդամենը, ընդհակառակը, փարթամ, ընդհանուր, ընդունակ, ընդունել,
ընդարմանալ։