Թումանյանի մասին հուշերը

Կարդացեք տեքստը ևս մեկ անգամ և պատասխանեք հարցերին

  • Գտեք այն հուշը, որտեղ երևում է Թումանյանի բարությունը:
    Մրգի սիրահար էր, ամեն տեսակի միրգ էր գնում, շատ էր սիրում խնձոր և ընկույզ: Մի օր ընկույզ էր առել` ամբողջ մի պարկ. բերին տուն, քանի կոտրեցինք` փուչ դուրս եկավ: Հարցրինք, թե` հայրիկ, ինչու՞ չէիր փորձում, հետո առնում, թե` մի հինգը կոտրեցի, բոլորը փուչ դուրս եկան, ասի ուրեմն մնացածը լավը կլինի. ծախողն էլ մի խեղճ մարդ էր, ուզում էր ծախի, շուտ տուն գնա, ասում էր երեխեքս սոված են. մեղքս եկավ` վերցրի:
  • Ինչո՞ւ էր Աղայանը գիշերով եկել Թումանյանի տան մոտ:
    Աղայանը գնացել էր  ,որովետև նա երազում տեսել էր, որ Թումանյանի մոտ ավազակներ էին գալու:
  • Ինչպիսի՞ հայրիկ էր Թումանյանը, դուրս գրեք ձեր խոսքը հիմնավորող հատվածը:  Թումանյանը շատ ուշադիր հայր էր իր տաս երեխաների համար:
    Հայրիկը շատ հոգատար էր տասը երեխաներից ամեն մեկի հանդեպ: Երբ մեկը հիվանդանում էր` մոտենում էր գրկում, գուրգուրում, տաքությունն իմանում, հետո հարցնում. «Սիրուն ջան, ի՞նչ ես ուզում որ բերեմ…»: Երբ ասում էինք` ոչինչ, բացականչում էր. «Պա´հ, էդ ինչ դժվար բան ուզեցիր. ես ոչինչը ո՞րտեղից գտնեմ…»:
  • Ի՞նչն էր ամենից շատ Թումանյանին բարկացնում մարդու մեջ:   Մարդու անճաշակ լինելը:
  • Հ. Թումանյանն ինչո՞ւ չէր կարողանում ավարտել «Հազարան բլբուլն»: Երբ նա երկարաժամկետ հիվանդանար:
  • Ի՞նչ լեզվով էր Թումանյանը գրում իր ստեղծագործությունները և ինչո՞ւ:   Չգիտեմ

 

Լեզվական աշխատանք 291, 292, 294-297

 

Ա  տարբերակներում նախադասություններ չկան , քանի որ բառերը ճիշտ չեն դասավորված ,իսկ Բ խմբում ՝ ճիշտ են:

 

Թշնամու բանակը շրջապատել է քաղաքը:

Մայրամուտին արեգակը պալատները կարմիր է ներկել:

Փախստակաները բառձրացան ժայռերից մեկի վրա :

Այնտեղի ժայռերի մեջ մարդիք իսկական տներ են փորել:

Բառերի այն խումբն է ,որը շարահյուսորեն է կազմվել

Եզոպոսի առակներից  մեկում բան է պատմվում ընկերոջից :Շատ ձուկ որսալու համար մեկը պղտորում է ջուրը:Հավանաբար այդտեղից էլ առաջացել է ՙՙպղտոր ջրում ձուկ որսալ՚՚արտահայտությունը:Դա գործածվում է խառնաշփոթ դրություն ստեղծող ու դրանից օգուտ քաղող մարդու մասին:

Սպիտակ ագռավները բնության մեջ հազվագյուտ են:Նրանք շատ քիչ են պատահում ,հենց դրանով են նրանք հետաքրքիր:Տասնութերորդ դարում Ռուսաստանի թագավոր Պետրոս Առաջինը պալատում մի սպիտակ ագռավ էր պահում ՝որպես հազվագյուտ երևույթ :Խոսքի մեջ ՙՙսպիտակ ագռավ՚՚ արտահայտությամբ բնորոշում են մյուսներից տարբերվող մարդկանց, հազվադեպ հանդիպող առարկաները:Առաջին անգամ դա հռոմեական մի բանաստեղծ Յուվենալիուսն է գործածել:

 

  1. Այս խմբում նախադասություների մեջ իշխան բառը դրվել է տարբեր բառերի մոտ, դրա համար էլ Ա-ի մեջ ձին պատկանում է իշխանին , իսկ Բ-ի մեջ դուռն է պատկանում իշխանին :
  2. Այստեղ հզոր բառն է տեղափոխվել , մի դեպքում շինությունն է հզոր ,իսկ մյուս դեպքում ՝ ժամանակը :
  3. Այս խմբում հոգնած բառն է տեղափոխվել ,Ա նախադասության մեջ հոգնած է երգչուհին ,Բ մեջ հոգնած է աղջիկը :
  4. Այս խմբի նախադասությունների մեջ բառերն այնպես է դասավորված,որ առաջինում մարդն է կանգնած ամբիոնի մոտ , երկրորդում ՝ պապիս :

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա

  1. Արշավի ընթացքում խարույկ վառելու համար Աստղիկը, Արմենը, Նարեկը և  Նարեն  գնացին  փայտ հավաքելու։  Ամենաշատը  հավաքեց  Նարեկը, իսկ Նարեի հավաքածը ամենաքիչը չէր։ Նրանցից  ո՞վ էր  ամենքիչ  փայտը  հավաքել, եթե  Աստղիկն ու Նարեն միասին  հավաքել  են այնքան փայտ, որքան  Արմենն ու  Նարեկը  միասին։

Արմենը

  1. Պապիկը յուրաքանչյուր ծոռին 1 կոնֆետ ավել տալով իր 98 կոնֆետը բաժանում է իր ծոռների և թոռների միջև։ Քանի՞ թոռ ու ծոռ ունի պապիկը, եթե նրա թոռների ու ծոռների ընդհանուր քանակը 15 է։ 7 թոռ, 8 ծոռ
  2. Բաժանելին 5 անգամ մեծ է բաժանարարից, իսկ բաժանարարաը 5 անգամ մեծ է քանորդից։ Գտիր բաժանելին։ 25
  1. Անահիտը գնում էր մարզադաշտ։ Նրան ընդառաջ էին գալիս 6 սովորող՝ յուրաքանչյուրի ձեռքին՝ 3-ական տոպրակ, և ամեն տոպրակում՝ 5-ական գնդակ։ Քանի՞ գնդակ էին տանում սովորողները մարզադաշտ։ 5*3*6=90
  2. Համերգին մասնակցում էին 4 աղջիկ։ Յուրաքանչյուր երգ կատարում էին նրանցից երեքը։ Ամենաշատ հանդես եկած աղջիկը կատարել  է 8 երգ, իսկ ամենաքիչ  հանդես  եկածը՝ 5 երգ։ Քանի՞ երգ են երգել աղջիկները, եթե ամեն երգ կատարելուց հետո  յուրաքանչյուրը ստացել է 1 ծաղիկ։ 1-ին աղջիկը՝ 8 երգ, երկրորդև երրորդ աղջիկներ՝ 7, չորրորդ աղջիկ՝ 5: Պատ.՝ 9 երգ
  3. Նարեկը ասաց, որ Արմենը 500-ից շատ գիրք ունի, իսկ Արմինեն էլ պնդեց, որ Արմենը ավելի քիչ գիրք ունի։ Նարեն էլ պնդեց, որ այնուամենայինիվ Արմենը  գիրք  ունի։ Որքա՞ն գիրք ունի Արմենը, եթե  նրանց ասվածներից միայն մեկն է ճիշտ։ Պատ.՝ 500 գիրք
  4. Սեղանի շուրջ նստած են 7 հոգի։ Յուրքանչյուրը բաժակը մեկ անգամ զարկում է մյուս բոլորի բաժակներին։ Քանի՞ անգամ են զարկում բաժակները։ 6+5+4+3+2+1=21 Պատ.՝ 21 :
  5. Ավտոմեքենայի համարանիշի եռանիշ թիվն այնպիսին է, որ եթե հանենք 7, ապա կբաժանվի 7-ի, եթե հանեք 9, կբաժանվի 9-ի, եթե հանեք 11, կբաժանվի 11-ի։ Ո՞րն է այդ եռանիշ թիվը։ 693
  6. Երբ մայրիկը 33  տարեկան էր, Սոնան 9 տարեկան էր։ Իսկ հիմա Սոնան 2 անգամ փոքր է մայրիկից։ Քանի՞  տարեկան է Սոնան։ 33-9=24 Պատ.՝ 24
  7. Կռահելով առաջին տողի փակագծում գրված թվի ստացման ձևը՝ ի՞նչ թիվ պետք է տեղադրել երկրորդ փակագծում։ 48+60=108, 108:2=54 Պատ.՝ 54

16   (35)  54

48    (54)     60

11․ Ֆլեշմոբյան խնդիրներ

12․ Կենգուրույի խնդիրներ

Գեղարքունիքի մարզի տեսարժան վայրեր

Վանեվանի վանք

Vanevank Monastery3.jpg

Վանեվանի վանք, հայկական առաքելական վանական համալիր է , գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Գեղարքունիքի մարզի Արծվանիստ գյուղի արևելյան ծայրամասում։ Հիմնադրվել է վաղ միջնադարում։ Ըստ շինարարական արձանագրության, համալիրի գլխավոր Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին կառուցվել է 903 թ հայոց սպարապետ Շապուհ Բագրատունու կողմից, իր քրոջ՝ Սյունյաց իշխանուհի Մարիամի տեսչությամբ։

914 թվականին Վանեվանում է թաղվել արաբական արշավանքի արդյունքում զոհված հայոց թագավոր Սմբատ Ա Բագրատունին։

980-ական թվականներին վանքը նորոգել և գավիթ է կառուցել Աշոտ Գ Ողորմածի որդին՝ ապագա Գագիկ Ա Բագրատունի թագավորը։

16-րդ դարում թուրքական ցեղերի արշավանքների այդյունքում գյուղը դատարկվում է, գյուղի հետ միասին լքվում է նաև վանքային համալիրը։

Վանքային համալիրը կրկին սկսել է գործել 19-րդ դարի երկրորդ կեսին:

 

Սևանավանք

Sevanavanq5.jpg

Հիմնադրվել է 305 թ., երկու եկեղեցիները՝ 874 թ։ Սևանի վանքը գտնվում է Սևանի թերակղզում (նախկինում՝ կղզի), հիմնադրել է Գրիգոր Ա Լուսավորիչը 305 թ.-ին։ հավանաբար ավելի ուշ) մնացորդներ։ Համալիրի տարածքում կան բազմաթիվ խաչքարեր։ 1956-57 թթ.-ին եկեղեցիները վերանորոգվել են։ Բլրի ստորոտում եղել է նաև ավելի ուշ շրջանի կառուցած Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին, որը 19-րդ դարավերջին փլուզվել է:

 

 

 

Noraduz cemetery chapel.jpg
Նորատուսի գերեզմանատունը հայկական միջնադարյան գերեզմանոց  է Նորատուս գյուղի հարավարևելյան մասում։ Խաչքարերը թվագրվում են 10-18-րդ դարերով։ Այժմ՝ Ջուղայի խաչքարերի ոչնչացումից հետո, խաչքարերի ամենամեծ համալիրն է։
2010 թ. նկարահանվել է կարճամետրաժ վավերագրական կինոնկար Նորատուս և Սանահին գյուղերի մշակութային կոթողների մասին։ Այս ֆիլմում տեղացիները պատմում են գյուղի մշակութային հուշարձաններին վերաբերվող ավանդապատումները և լեգենդները։

Կյանքը – երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն:

Կյանքը – երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, –
Կյանքը – կորած աստղերի՜ պես հազարանուն:
Կյանքը – կրակ ճահիճներում՝ կա ու չկա, –
Կյանքը – ճամփորդ, սպասված հյուր, որ պետք է գա:
Կյանքը – երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, –
Կյանքը – կորած աստղերի՜ պես հազարանուն …

  • Բանաստեղծությունից դուրս գրեք 4 գոյական:ճամփորդ,հյուր,երկինք,երգ: 
  • Գրեք՝ ինչի մասին է բանաստեղծոթյունը:Կյանքի մասին:
  • Բանաստեղծությունը մտքում, տասն անգամ դանդաղ կարդացեք և գրեք, թե ինչ եք զգում:  Ես սկսեցի ավելի վարժ կարդալ:
  • Բանաստեղծությունը սովորեք անգիր, ձայնագրվեք, տեղադրեք բլոգում:

Կյանքը – երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն:

Склонение

 

шут-втарое склонение
И.П.-кто?шут

Р.П.-кого?шута

Д.П.-кому?шуту

В.П.-кого?шута

Т.П.-кем?шутом

П.П.-о ком? о шуте

шашки-нет склонение
И.П.-что?шашки

Р.П.-чего?шашек

Д.П.-чему?шашкам

В.П.-что?шашки

Т.П.-чем?шашками

П.П.-о чём? о шашках

игрок-второе склонение
И.П.-кто?игрок

Р.П.-кого?игрока

Д.П.-кому?игроку

В.П.-кого?игрока

Т.П.-кем?игроком

П.П.-о ком? о игроке

искра-первое склонение
И.П.-что?искра

Р.П.-чего?искра

Д.П.-чему?искру

В.П.-что?искра

Т.П.-чем?искрой

П.П.-о чём? о искре

Марк-втарое склонение
И.П.-кто?Марк

Р.П.-кого?Марка

Д.П.-кому?Марку

В.П.-кого?Марка

Т.П.-кем?Марком

П.П.-о ком? о Марке

каска-первое склонение
И.П.-что?каска

Р.П.-чего?каски

Д.П.-чему?каске

В.П.-что?каска

Т.П.-чем?каской

П.П.-о чём? о каске

карлик-втарое склонение
И.П.-кто?карлик

Р.П.-кого?карлика

Д.П.-кому?карлику

В.П.-кого?карлика

Т.П.-кем?карликом

П.П.-о ком? о карлике

шум-первое склонение
И.П.-что?шум

Р.П.-чего?шума

Д.П.-чему?шуму

В.П.-что?шум

Т.П.-чем?шумом

П.П.-о чём? о шуме

шутка-первое склонение
И.П.-что?шутка

Р.П.-чего?шутка

Д.П.-чему?шутка

В.П.-что?шутка

Т.П.-чем?шуткой

П.П.-о чём? о шутке

сыр-первое склонение
И.П.-что?сыр

Р.П.-чего?сыр

Д.П.-чему?сыра

В.П.-что?сыр

Т.П.-чем?сырой

П.П.-о чём? о сыре

дом-первое склонение
И.П.-что?дом

Р.П.-чего?дом

Д.П.-чему?дому

В.П.-что?дом

Т.П.-чем?домом

П.П.-о чём? о доме

дым-первое склонение
И.П.-что?дым

Р.П.-чего?дым

Д.П.-чему?дыму

В.П.-что?дым

Т.П.-чем?дымом

П.П.-о чём? о дыме

мыло-первое склонение
И.П.-что?мыло

Р.П.-чего?мыла

Д.П.-чему?мылу

В.П.-что?мыло

Т.П.-чем?мылом

П.П.-о чём? о мыле

рыба-втарое склонение
И.П.-кто?рыба

Р.П.-кого?рыбу

Д.П.-кому?рыбе

В.П.-кого?рыба

Т.П.-кем?рыбом

П.П.-о ком? о рыбе

барс-втарое склонение
И.П.-кто?барс

Р.П.-кого?барса

Д.П.-кому?барсу

В.П.-кого?барса

Т.П.-кем?барсом

П.П.-о ком? о барсе

толк-первое склонение
И.П.-что?толк

Р.П.-чего?толка

Д.П.-чему?толку

В.П.-что?толк

Т.П.-чем?толком

П.П.-о чём? о толке

такт-третее склонение
И.П.-что?такт

Р.П.-чего?такта

Д.П.-чему?такту

В.П.-что?такт

Т.П.-чем?тактом

П.П.-о чём? о такте

королева-втарое склонение
И.П.-кто?королева

Р.П.-кого?королеву

Д.П.-кому?королеве

В.П.-кого?корйлеву

Т.П.-кем?коралйвой

П.П.-о ком? о королеве

король-третее склонение
И.П.-кто?король

Р.П.-кого?короля

Д.П.-кому?королю

В.П.-кого?короля

Т.П.-кем?королём

П.П.-о ком? о короле

тыква-первое склонение
И.П.-что?тыква

Р.П.-чего?тыквы

Д.П.-чему?тыкву

В.П.-что?тыква

Т.П.-чем?тыквой

П.П.-о чём? о тыкве

тир-первое склонение
И.П.-что?тир

Р.П.-чего?тиры

Д.П.-чему?тиру

В.П.-что?тир

Т.П.-чем?тиром

П.П.-о чём? о тире

ринг-первое склонение
И.П.-что?ринг

Р.П.-чего?ринга

Д.П.-чему?рингу

В.П.-что?ринг

Т.П.-чем?рингом

П.П.-о чём? о ринге

гром-первое склонение
И.П.-что?гром

Р.П.-чего?грома

Д.П.-чему?грому

В.П.-что?гром

Т.П.-чем?громом

П.П.-о чём? о громе

роса-первое склонение
И.П.-что?роса

Р.П.-чего?росы

Д.П.-чему?росе

В.П.-что?росу

Т.П.-чем?росой

П.П.-о чём? о росе

рост-первое склонение
И.П.-что?рост

Р.П.-чего?роста

Д.П.-чему?росту

В.П.-что?рост

Т.П.-чем?ростом

П.П.-о чём? о ростe

наушники-первое склонение
И.П.-что?наушники

Р.П.-чего?наушников

Д.П.-чему?наушникам

В.П.-что?наушников

Т.П.-чем?наушниками

П.П.-о чём? о наушниках

корм-первое склонение
И.П.-что?корм

Р.П.-чего?корма

Д.П.-чему?корму

В.П.-что?корм

Т.П.-чем?кормом

П.П.-о чём? о кормe

крот-втарое склонение
И.П.-кто?крот

Р.П.-кого?крота

Д.П.-кому?кроту

В.П.-кого?крота

Т.П.-кем?кротом

П.П.-о ком? о кроте

круг-первое склонение
И.П.-что?круг

Р.П.-чего?круга

Д.П.-чему?кругу

В.П.-что?круг

Т.П.-чем?кругом

П.П.-о чём? о кругe

друг-второе скланение
И.П.-кто?друг

Р.П.-кого?друга

Д.П.-кому?другу

В.П.-кого?друга

Т.П.-кем?другом

П.П.-о ком? о друге

крыса-второе скланение
И.П.-кто?крыса

Р.П.-кого?крысы

Д.П.-кому?крысе

В.П.-кого?крысу

Т.П.-кем?крысой

П.П.-о ком? о крысе

мышка-второе скланение
И.П.-кто?мышка

Р.П.-кого?мышки

Д.П.-кому?мышке

В.П.-кого?мышку

Т.П.-кем?мышкой

П.П.-о ком? о мышке

мишка-второе скланение
И.П.-кто?мишка

Р.П.-кого?мишки

Д.П.-кому?мишке

В.П.-кого?мишку

Т.П.-кем?мишкой

П.П.-о ком? о мишке

колбаса-второе скланение
И.П.-кто?колбаса

Р.П.-кого?колбасы

Д.П.-кому?колбасе

В.П.-кого?колбасу

Т.П.-кем?колбасой

П.П.-о ком? о колбасе

медведь-третее склонение
И.П.-кто?медведь

Р.П.-кого?медведя

Д.П.-кому?медведю

В.П.-кого?медведя

Т.П.-кем?медведем

П.П.-о ком? о медведе

куртка-второе скланение
И.П.-что?куртка

Р.П.-чего?куртки

Д.П.-чему?куртке

В.П.-чего?куртке

Т.П.-чем?курткой

П.П.-о чем? о куртке

курорт-первое склонение
И.П.-что?курорт

Р.П.-чего?курортe

Д.П.-чему?курорту

В.П.-что?курорт

Т.П.-чем?курортом

П.П.-о чём? о курортe

миллион-первое склонение
И.П.-что?миллион

Р.П.-чего?миллиона

Д.П.-чему?миллиону

В.П.-что?миллион

Т.П.-чем?миллионом

П.П.-о чём? о миллионe

сто-первое склонение
И.П.-что?сто

Р.П.-чего?ста

Д.П.-чему?стам

В.П.-что?сто

Т.П.-чем?стами

П.П.-о чём? о стах

лось-первое склонение
И.П.-кто?лось

Р.П.-кого?лося

Д.П.-кому?лосю

В.П.-кто?лося

Т.П.-кем?лосем

П.П.-о ком? о лосe

лук-первое склонение
И.П.-что?лук

Р.П.-чего?лука

Д.П.-чему?луку

В.П.-что?лук

Т.П.-чем?луком

П.П.-о чём? о лукe

луг-первое склонение
И.П.-что?луг

Р.П.-чего?луга

Д.П.-чему?лугу

В.П.-что?луг

Т.П.-чем?лугом

П.П.-о чём? о лугe

лоб-первое склонение
И.П.-что?лоб

Р.П.-чего?лоба

Д.П.-чему?лобу

В.П.-что?лоб

Т.П.-чем?лобом

П.П.-о чём? о лобе

осень-первое склонение
И.П.-что?осень

Р.П.-чего?осени

Д.П.-чему?осени

В.П.-что?осень

Т.П.-чем?осенью

П.П.-о чём? о осени

весна-первое склонение
И.П.-что?весна

Р.П.-чего?веснe

Д.П.-чему?весну

В.П.-что?весне

Т.П.-чем?весной

П.П.-о чём? о весне

лето-первое склонение
И.П.-что?лето

Р.П.-чего?лета

Д.П.-чему?лету

В.П.-что?лето

Т.П.-чем?летом

П.П.-о чём? о лете

март-первое склонение
И.П.-что?март

Р.П.-чего?марта

Д.П.-чему?марту

В.П.-что?март

Т.П.-чем?мартом

П.П.-о чём? о марте

май-первое склонение
И.П.-что?май

Р.П.-чего?майа

Д.П.-чему?майу

В.П.-что?май

Т.П.-чем?майом

П.П.-о чём? о майе

август-первое склонение
И.П.-что?август

Р.П.-чего?августа

Д.П.-чему?августу

В.П.-что?август

Т.П.-чем?августом

П.П.-о чём? о августе

уборка-первое склонение
И.П.-что?уборка

Р.П.-чего?уборки

Д.П.-чему?уборке

В.П.-что?уборки

Т.П.-чем?уборкой

П.П.-о чём? о уборке

строка-первое склонение
И.П.-что?строка

Р.П.-чего?строки

Д.П.-чему?строку

В.П.-что?строки

Т.П.-чем?строкой

П.П.-о чём? о строке

сумка-первое склонение
И.П.-что?сумка

Р.П.-чего?сумки

Д.П.-чему?сумку

В.П.-что?сумку

Т.П.-чем?сумкой

П.П.-о чём? о сумке

сок-первое склонение
И.П.-что?сок

Р.П.-чего?сока

Д.П.-чему?соку

В.П.-что?сок

Т.П.-чем?соком

П.П.-о чём? о соке

молоко-первое склонение
И.П.-что?молоко

Р.П.-чего?молока

Д.П.-чему?молоку

В.П.-что?молоко

Т.П.-чем?молокой

П.П.-о чём? о молоке

чай-первое склонение
И.П.-что?чай

Р.П.-чего?чайа

Д.П.-чему?чайу

В.П.-что?чай

Т.П.-чем?чайом

П.П.-о чём? о чайе

араб-первое склонение
И.П.-кто?араб

Р.П.-кого?араба

Д.П.-кому?арабу

В.П.-кто?араб

Т.П.-кем?арабом

П.П.-о ком? о арабе

аист-первое склонение
И.П.-кто?аист

Р.П.-кого?аиста

Д.П.-кому?аисту

В.П.-кто?аиста

Т.П.-кем?аистом

П.П.-о ком? о аисте

абрикос-первое склонение
И.П.-что?абрикос

Р.П.-чего?абрикоса

Д.П.-чему?абрикосу

В.П.-что?абрикос

Т.П.-чем?абрикосом

П.П.-о чём? о абрикосе

гитара-первое склонение
И.П.-что?гитара

Р.П.-чего?гитары

Д.П.-чему?гитаре

В.П.-что?гитару

Т.П.-чем?гитарой

П.П.-о чём? о гитаре

гимн-первое склонение
И.П.-что?гимн

Р.П.-чего?гимна

Д.П.-чему?гимну

В.П.-что?гимн

Т.П.-чем?гимном

П.П.-о чём? о гимне

кот-втарое склонение
И.П.-кто?кот

Р.П.-кого?кота

Д.П.-кому?коту

В.П.-кого?кота

Т.П.-кем?котом

П.П.-о ком? о коте

кошка-втарое склонение
И.П.-кто?кошка

Р.П.-кого?кошки

Д.П.-кому?кошке

В.П.-кого?кошке

Т.П.-кем?кошкой

П.П.-о ком? о кошке

Айболит-втарое склонение
И.П.-кто?Айболит

Р.П.-кого?Айболита

Д.П.-кому?Айболиту

В.П.-кого?Айболита

Т.П.-кем?Айболитом

П.П.-о ком? о Айболите

доктор-втарое склонение
И.П.-кто?доктор

Р.П.-кого?доктора

Д.П.-кому?доктору

В.П.-кого?доктора

Т.П.-кем?доктором

П.П.-о ком? о докторе

врун-первое склонение
И.П.-кто?врун

Р.П.-кого?вруна

Д.П.-кому?вруну

В.П.-кто?вруна

Т.П.-кем?вруном

П.П.-о ком? о врунe

бурундук-втарое склонение
И.П.-кто?бурундук

Р.П.-кого?бурундука

Д.П.-кому?бурундуку

В.П.-кого?бурундука

Т.П.-кем?бурундуком

П.П.-о ком? о бурундуке

суслик-втарое склонение
И.П.-кто?суслик

Р.П.-кого?суслика

Д.П.-кому?суслику

В.П.-кого?суслика

Т.П.-кем?сусликом

П.П.-о ком? о суслике

Александра-втарое склонение
И.П.-кто?Александра

Р.П.-кого?Александры

Д.П.-кому?Александре

В.П.-кого?Александры

Т.П.-кем?Александрой

П.П.-о ком? о Александрe

икота-первое склонение
И.П.-что?икота

Р.П.-чего?икоты

Д.П.-чему?икоту

В.П.-что?икоты

Т.П.-чем?икотoй

П.П.-о чём? о икоте

Диана-втарое склонение
И.П.-кто?Диана

Р.П.-кого?Дианы

Д.П.-кому?Диане

В.П.-кого?Диану

Т.П.-кем?Дианой

П.П.-о ком? о Дианe

Шаварш-втарое склонение
И.П.-кто?Шаварш

Р.П.-кого?Шаварша

Д.П.-кому?Шаваршу

В.П.-кого?Шаварша

Т.П.-кем?Шаваршом

П.П.-о ком? о Шаваршe

шашлык-первое склонение
И.П.-что?шашлык

Р.П.-чего?шашлыка

Д.П.-чему?шашлыку

В.П.-что?шашлык

Т.П.-чем?шашлыкoм

П.П.-о чём? о шашлыке

шнурки-первое склонение
И.П.-что?шнурки

Р.П.-чего?шнурков

Д.П.-чему?шнуркам

В.П.-что?шнурки

Т.П.-чем?шнурками

П.П.-о чём? о шнурках

игра-первое склонение
И.П.-что?игра

Р.П.-чего?игры

Д.П.-чему?игре

В.П.-что?игру

Т.П.-чем?игрой

П.П.-о чём? о игре

игрушки-первое склонение
И.П.-что?игрушки

Р.П.-чего?игрушек

Д.П.-чему?игрушкам

В.П.-что?игрушки

Т.П.-чем?игрушками

П.П.-о чём? о игрушках

ива-первое склонение
И.П.-что?ива

Р.П.-чего?ивы

Д.П.-чему?иве

В.П.-что?иву

Т.П.-чем?ивой

П.П.-о чём? о иве

шут, шашки, игрок, искра, Марк, каска, карлик, шум, шутка, сыр, дом, дым, мыло, рыба, барс, толк, такт, королева, король, тыква, тир, ринг, гром, роса, рост, наушники, корм, крот, круг, друг, крыса, мышка, мишка, колбаса, медведь, куртка, курорт, миллион, сто, лось, лук, луг, лоб, осень, весна, лето, март, май, август,  уборка, строка, сумка, сок, молоко, чай, араб, аист, абрикос, гитара, гимн, кот, кошка, Айболит, доктор, врун, бурундук, суслик, Александра, икота, Диана, Шаварш, шашлык, шнурки, игра, игрушки, ива.

Շերլոկ Հոմսը 32/37 էջեր:

Շերլոկ Հոմսը գնաց և իր հետևից մեկը ասաց.ՙՙ Չեմ հասկանում այս տղան ,ռիսկի է դիմում՚՚:Շերլոկ Հոմսը գնում էր, երբ արդեն տեղում էր, ասաց.ՙՙ Նստիր այս  աթոռին Ուոսոն  ես դեռ կծանոթացնեմ իրավիճակի հետ ,քանի որ մի գուցե ձեր կարիքը այս գիշեր ունենամ :Թույլ տվեք բացատրել ինչքանով որ հետևել եմ: Բայց ամենինչ այդքան հեշտ չի , հատկապես գողի հետ:Այստեղ կան բացականեր, որոնք պետք է լրացնել ՚՚:

Սևանա լիճ

Սևանա լիճ, բարձրլեռնային քաղցրահամ խոշոր լիճ  է Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում` ծովի մակարդակից մոտ 1900 մետր բարձրության վրա։ Այն երկրագնդի քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է Հարավային Ամերիկայի Տիտիկակա լճից հետո։ Պատմական տարբեր ժամանակաշրջաններում լիճն ունեցել է տարբեր անուններ՝ Գեղարքունի, Գեղամա ծով (հին հայկական անվանում), Դարյա-Շիրին, Լակնիտիս Գյոկչայ (թուրքական անվանում)։

Լճի երկարությունը 70 կմ է, առավելագույն լայնությունը՝ 55 կմ։ Հայելու մակերեսը կազմում է 1260 կմ2, որով ամենախոշորն է Հարավային Կովկասի տարածքում։ Միջին խորությունը 46.8 մ է, ամենախոր վայրը՝ 83 մ (Փոքր Սևան)։ Ջրի ծավալը 32,92 մլրդ մ3 է: Սևանա լիճը Շորժայի ստորջրյա թմբով բաժանվում է 2 մասի՝ Մեծ Սևանի (37.7 մ միջին խորություն) և Փոքր Սևանի (50.9 մ)։

Սևանա լիճը Հայկական բարձրավանդակի՝ մեծությամբ երրորդ լիճն է՝ Վանա լճից և Ուրմիոյից հետո։ Ի տարբերություն այդ երկուսի՝ բաց լիճ է և ունի քաղցրահամ ջուր։ Լիճ են թափվում 28 մեծ ու փոքր գետակներ որոնցից են ՝ Արգիճի, Մասրիկ, Գավառագետ, Կարճաղբյուր, Վարդենիս, Ձկնագետ, սակայն սկիզբ է առնում միայն մեկը՝ Հրազդանը։ Վերջինիս շնորհիվ ջրերի տարեկան արտահոսքը կազմում է 0.7 կմ3։

Image result for Սևանա լիճ

Սևանա լճի տեղում ցամաք է եղել՝ անտառապատ բլուրներով եւ ծաղկավետ դաշտերով: Գյուղին մոտիկ, բլրի տակ, եղել է մի առատ աղբյուր, որից ջուր վերցնելիս գյուղացիները հանում էին ակունքի ահագին փակիչը: Մի երեկո գյուղի հարսերից մեկը ջրի է գնում աղբյուրը, հանում է փակիչը, կուժը լցնում ու գալիս տուն՝ մոռանալով փակել ակունքը: Ջուրը դուրս է հորդում, ծավալվում չորս կողմ: Երբ այն հասնում է տներին՝ բնակիչները փախչում են, ասելով. «Քար դառնա՝ ով բաց է թողել ակունքը»: Եվ մոռացկոտ հարսը քար է դառնում, իսկ ջուրն անընդհատ բարձրանալով՝ կազմում է Սևանա լիճը, որի երեսից հազիվ վեր է բարձրանում քարացած հարսի գլուխը:Վանեցիներվ գաղթում և վերաբնակվում են Սևանի ափերին: Տեղի ցուրտ ու դաժան ձմեռը նրանց հիշեցնում է իրենց երկրի մեղմ ու տաք կլիման և դառնորեն կանչում են. « Սև Վան եկավ մեր գլխին, սև Վան»: Այդպես էլ լճի անունը մնում է Սևան:

 

Lesson 1

Make a dialogue with the missing things in the cartoon(a whistle, a hairpin, a magnifying glass, keys, earrings). Then write who the thief is.

After dinner my friend wanted to play football.His name was John. John noticed that the whistle was missing.And he start to search it. But sister’s hairpin had disappeared too. Then they asked their brother about missing things. That moment his magnifying glass has disappeared too. It has disappeared the keys and earrings . They think who the thief. Suddenly, a cat was heard. They all ran to him and it was appeared , a cat has stolen all missing things.

Գրազը: Հ. Թումանյան

144590822_2379368145468012_2213835249136173056_o (1).jpgԱյնտեղ սարերն իրար են հանդիպել, իրենց արանքում մի մեծ ձոր են ստեղծել, որ կոչվում է Մութը Ձոր։

Մութը Ձորը բաժանում է հայերին ու թուրքերին իրարից։ Նրա մի կողմը թուրք սարվորն է իջնում, իր վրանը զարկում, մյուս կողմը՝ հայը։

Բայց նրանց իգիթները գիշերվա մթնով էլ անցնում այս խոր անդունդը, իրարից ոչխար են գողանում, ձի, կով կամ գոմեշ են քշում։ Նրանց հովիվները հանդերում են հասնում ու փետակռիվ են անում։

Մեկ էլ տեսար մի սարի ուսից տարածվեց մի զիլ, առաձգական ձայն՝ «Հավար հե՜յ․․․»։ Այդ գուժավոր ձայնը ձգվելով՝ տարածվում է լեռներում, ու հանկարծ երկու կողմն էլ իրարով են անցնում։

2Թուրք Ղափըչօղլին իր վրանը զարկել, հանգրվանել էր Մութը Ձորի մի կողմը։ Այնտեղից խրոխտ ու սպառնալի նայում էր դիմացը վեր եկած հայերին։ Նրա մարդիկը այդ սարերի ամենահռչակավոր գողերն էին։ Դատաստանից փախածները նրա մոտ էին ծածկվում, սարերով անցնող ավազակային խմբերը նրա հարկի տակ էին ապաստան գտնում։

3Մի իրիկնադեմ վրանում թիկնը տված նա զրույց էր անում իր սովորական հյուրերի հետ։ Նրանք հայտնի ավազակներ էին, որ անցնում էին լեռներով։

— Էս դիմացի հայերին լավ է տղերքը տակնուվրա չեն անում,— իր զարմանքը հայտնեց հյուրերից մի քուրդ։

— Էդքան էլ խեղճ մի գիտենալ դրանց,— պատասխանեց տանտերը։

— Դրա՞նց․․․

— Հա՛, դրանց։ Դրանց մեջ Չատի անունով մի չոբան կա, իգիթ եմ ասում։

— Փա՛, հա՜,— բացականչեց վրդովված ավազակը ու շրըխկալով վրա նստեց։

— Ի՞նչ կտաս գիշերս էնպես անեմ, որ առավոտն էլ ծուխ չբարձրանա դիմացը։

— Կապուտ ձին փեշքեշ։

— Ձեռքդ տուր։

Նրանք ձեռք ձեռքի խփեցին ու գրազ եկան։

4Սարսափելի մութն են Մութը Ձորի գիշերները։

Մի մթնագիշեր էր․ անձրևն էլ անընդհատ տեղում էր միալար։ Քնած էին հայերը։ Երբեմն-երբեմն հովիվները այս կամ այն կողմից խուլ «հե՜յ-հե՜յ․․․» կանչելով, իմացնում էին, որ հսկում են դեռ։

Գիշերվա մի ժամանակը մի թմփթմփոց անցավ վրանների մոտից։ Շները վեր կացան, վրա տվին, ոչխարը խրտնեց, ձիերը փախան, տավարը ցրվեց։ Հովիվները հավար կանչեցին, հրացանները բացվեցին, և այս բոլոր սարսափներն ու ձայները խառնվելով մութին, հեղեղին ու ամպի որոտմունքին, հորինեցին մի դժոխային գիշեր։

— Շունը տարա՜ն, բինեն պահեցեք հե՜յ․․․― գոռաց աժդահա հովիվ Չատին։

— Շունը տարա՜ն․․․— ձայն տվին ամեն կողմից, ու սև սարսափը կալավ բոլորին։ Լեռներում ամեն մարդ լավ է հասկանում, թե ինչ կնշանակի՝ «Շունը տարան»։

Գողերը միշտ մի կամ երկու հոգով վազում են ընկնում են հոտի մեջ, ոչխար, ձի, տավար խրտնացնում, խառնում են իրար։ Շներն ընկնում են նրանց ետևից։ Նրանք էլ շներին հաչեցնելով տանում, հեռացնում են հոտից։ Այնուհետև խառնված, անշուն հոտի ետևից վրա են տալիս նրանց ընկերները և շփոթի ու խավարի մեջ քշում են նրանց անասունները։

Շուտով հետևեց երկրորդ հարձակումը, հարահրոցն ընկավ, հրացանները բացվեցին, ամեն բան մթնումը խառնվեց իրար ու իրար խառնված ընկավ դեպի ներքև։

Ակնակիր մթնում ոչինչ չէր երևում։ Փայլակի լուսով վայրկենաբար բացվում էր ահռելի տեսարանը, բայց մարդու աչքերը որոշ բան չէին կարող նկատել այն թոհուբոհի մեջ։ Աչքերը չէին կարող նկատել, բայց հրացանների ձայները ցույց էին տալիս, թե որ կողմից են գնում,— հովիվների աղաղակը, որ կանչում էին՝ «Տարա՜ն, տարա՜ն․․․ Ալաբաշ, հե՜յ․․․»։

Այդ ձայներն էլ հետզհետե հեռացան, նվազեցին, ու էլ ոչինչ չէր լսվում։

Անձրևը միալար շրըփում էր, և ամպը խուլ ճայթում ու որոտում հեռու լեռներում։

5Լուսադեմին տղերքը վերադարձան։ Դեռ հեռվից լսվում էր նրանց ուրախ-ուրախ խոսքն ու ծիծաղները թանձր մշուշի մեջ։ Ապրանքն ական ու անվնաս ետ բերին հանձնեցին սարվորին, իրենք հավաքվեցին հովիվ Չատի վրանը, որ հաց ուտեն։

Նրանք իրենց հետ բերել էին մի քրդի քոլոզ, վահանն ու թուրը։

Իսկույն տարածվեց, թե տղերքը մի քուրդ են սպանել, ու հետաքրքրած սարվորները եկան խռնվեցին վրանի ներսն ու դռների արանքում։ Չատնի մայրը սոված հովիվների համար կրակի վրա կերակուր էր շինում ու հետն էլ իրեն-իրեն դունդունում.

Ա տղա, նա էլ մեր կունենա՜․․․
Ա տղա, հիմի նրա մերը ճամփա կպահի՜․․․
Ա տղա, կասի, տղես ետ չեկավ․․․
Ա տղա, ճամփա կպահի՝ ետ չի գնա՜լ․․․

Գլուխներն օրորելով նրան ձայնակցում էին մի քանի ուրիշ կանայք։ Այնինչ հովիվները սարվորին պատմում էին, թե բանն ինչպես եղավ։

— Չորս կողմից հավաքեցինք, տարանք արինք մի ձոր։ Էստեղ սրանց տեղը որ նեղացրինք, սրանք ապրանքը թող արին, ու ամենքը մի կռան վրա փախան։ Մընին քշեցի, տարա քարափին դեմ արի։ Որ քարափին դեմ էլավ, մին էլ տեսա ետ դառավ, թուրը հանեց, վրա քշեց, թե՝ գլուխդ ազատի, միջիցդ կես եմ անում. դագանակը պտտեցի, ուսախառը վեր բերի, ա՛ռ հա կտաս․․․

— Ա՛յ տո՜ւր,— բացականչեցին սարվորները։

— Շրըխկալով փռվեց,— վերջացրեց Չատին իր պատմությունը։

— Հա՛, հա՛, հա՛, հա՛,— քահ-քահ խնդացին սարվորները։

6Այս դեպքից մի քանի շաբաթ անց էր կացել։ Մի օր շները հաչեցին․ դուրս եկան, տեսան մի պառավ քուրդ ձայն էր տալի ներքևից։

— Ի՞նչ ես ուզում, ա՛ քիրվա։

— Չոբան Չատնի վրանն եմ ուզում,— ասավ քուրդը։

Բերին չոբան Չատնի վրանը։ Չատին հաց դրեց հյուրի առաջ։ Դեսից-դենից խոսեցին, մինչև հացը կերավ, պրծավ։ Երբ որ հացը կերավ, պրծավ, Չատին հարցրեց․

— Խեր ըլի, ընչի՞ համար էր եկել քիրվան։

— Էստեղ մի քանի շաբաթ առաջ մի քուրդ են սպանե՞լ,— խոսեց հյուրը։

— Սպանել են,— պատասխանեց հովիվը։ — Ասում են՝ դու ես սպանել։

— Դրուստ է։

— Ես նրա հայրն եմ,— ասավ ծերունին։— Եկել եմ, որ նրա արինը քեզ հալալ անեմ։ Դու նրան ճամփին չես սպանել, իր տանը չես սպանել․․․ Քանի անգամ ասի՝ ա՛յ որդի, ձեռը վեր կալ էդ հարամ ճամփից, հեռու կաց էդ ընկերներից․ ուրիշները քեզ համար չեն աշխատել․․․ ինձ չլսեց։ Երևի էդպես մահը մոտեցել էր,— ասավ քուրդը ու գլուխը քաշ արավ, լռեց։

— Հավատիդ հաստատ կենաս, որ արդարն ես խոսում,— չորս կողմից ձայն տվին սարվորներն, ու իրենք էլ լռեցին։

— Արինը քեզ հալալ,— բացականչեց ծերունին,— միայն մայրը․․․ գիտես էլի, մայր է․․․ չի հանգստանում․․․ Շորերն ինձ տվեք, տանեմ, շորերի վրա լաց ըլի, իր սիրտը հովացնի, իր կարոտն առնի։

Չատին բերեց, ծերունուն հանձնեց արյունոտ քոլոզը, վահանն ու թուրը, մի ոչխար էլ առաջն արավ ու շներն անցկացրեց, տարավ ճամփու գցեց։

— Դե մնաս բարով, զավակս,— հրաժեշտ տվավ ծերունի քուրդը։

— Գնաս բարով, քիրվա՛

 

Առաջադրանքներ

  • Հովիվների համար ի՞նչ է նշանակում «Շունը տարան» արտահայտությունը: Դա նշանակում է ,որ գողերը սկզբից շներին խաբելով հեռացնում են հոտի մոտից,իսկ նրանց ընկերները գողանում են ոչխարներին:
  • Նարնջագույն բառերը բառարանով բացատրեք և սովորեք: հանդերում -դաշտերում,սպառնալի-ահարկու, ապաստան- օթևան,ինգիթ-ձիավոր, թոհուբոհի -խառնաշփոթ,քոլոզ-գլխարկ,դագանակ-մահակ,քիրվա-բարեկամ
  • Կապույտով նշված բառերը բառակազմորեն վերլուծեք: մթնագիշեր -մութ+ա+ գիշեր , դժոխային -դժոխք+ային,վայրկենաբար-վայրկյան+աբար,միալար- մեկ+ա+լար,Լուսադեմին-լույս+ա+դիմաց,ուսախառ-ուս+ա+խառ,
  • Ինչո՞ւ է պատմվածքը կոչվում գրազ: քանի որ նրանք պայման են դնում
  • Գտեք պատմվածքում հովիվ Չատիի մոր խոսքերը դուրս գրեք: 
    Ա տղա, նա էլ մեր կունենա՜․․․
    Ա տղա, հիմի նրա մերը ճամփա կպահի՜․․․
    Ա տղա, կասի, տղես ետ չեկավ․․․
    Ա տղա, ճամփա կպահի՝ ետ չի գնա՜լ․․․
  • Ի՞նչ հասկացաք պատմվածքից: Գողի վերջը լավ չի լինում: