Ներսեհապատի ճակատամարտը: Ապստամբության հետագա ընթացքը
Պարսկական բանակը Հայաստան ներխուժեց հարավ-արևելքից: Հայկական շուրջ 30-հազարանոց բանակը թշնամուն ընդառաջ ելավ Վահան Մամիկոնյանի հրամանատարությամբ: Հակառակորդները միմյանց հանդիպեցին Ավարայրից ոչ հեռու, Արտազ գավառի Ներսեհապատ գյուղի մոտ: Պարսիկներն անկանոն փախուստի են դիմում և ծանր կորուստներով պարտվում:
Շուտով վատ լուր ստացվում Վախթանգ թագավորից, թե պարսկական մի խոշոր բանակ մտել է Վիրք և շարժվում է դեպի երկրի խորքը: Նա խնդրում էր հայերի օգնությունը: Ապստամբության ղեկավարները որոշեցին օգնել հարևաններին: Հայոց բանակը Վահան Մամիկոնյանի գլխավորությամբ շարժվեց դեպի Վիրք և բանակ դրեց Կուրի ափին՝ Ճարմանայնի դաշտում: Մի քանի օր հետո տեղ հասավ և դիմացի ափին դիրքեր գրավեց պարսից բանակը: Հայ-վրացական զորքերն սպասում էին հոների օգնությանը, բայց նրանք այդպես էլ չեկան:Հայ-վրացական բանակում միասնություն չկար:Ուստի պարսիկներին հաջողվեց մարտից առաջ իրենց կողմը գրավել որոշ հայ ու վրացի նախարարների և ջլատել հայ-վրացական ուժերը: Աննպաստ պայմաններում տեղի ունեցած ճակատամարտում հայ-վրացական բանակը ծանր պարտություն կրեց: Ի թիվս շատերի զոհվեցին մարզպան Սահակ Բագրատունին և սպարապետի եղբայր Վասակ Մամիկոնյանը:Վահան Մամիկոնյանը վերադարձավ Հայաստան և հաստատվեց Դվինում: Պարսիկները շրջապատեցին քաղաքը:Սակայն հայոց սպարապետը փոքրաթիվ ուժերով ճեղքեց պաշարումը և անցավ Տայք:
Դրանից հետո 484թ. աշնանը Հայաստան է ուղարկվում Վաղարշ արքայի դեսպան Նիխոր զորավարը՝ բանակցելու ապստամբների հետ: Բանակցելու համար Հեր գավառի Նվարսակ գյուղն է գալիս սպարապետ Վահան Մամիկոնյանը: Պարսից կողմը համաձայնում է բավարարել հայերի հիմնական պահանջները: 
485թ. Վահան Մամիկոնյանը մեկնեց Տիզբոն և պարսից արքունիքի կողմից հաստատվեց Հայաստանի տանուտեր: Շուտով պարսից արքան նոր զիջում կատարեց: Նա Հայաստանի մարզպանությունը նույնպես հանձնեց Վահան Մամիկոնյանին: Մարզպանական նստավայր դարձած Դվինն արագորեն աճեց և ընդարձակվեց:

1) AE և DC հատվածները հատվում են B կետում, որը նրանցից յուրաքանչյուրի միջնակետն է:

ա) Ապացուցեք, որ ABC և EBD եռանկյունները հավասար են,
AB=BE, DB=BC , իրանցից ստեղծված անկյունները իրար հակադիր են,ուրեմն հավասար են: Այսպիսով ըստ եռանկյունիների հավասարության առաջին հայտանիշի հավասար են եռանկյունիները:

բ) գտեք ABC եռանկյան A և C անկյունները, եթե BDE եռանկյան մեջ <D=47⁰, <E=42⁰:
Քանի որ ΔABC=ΔBDE, <B ընդհանուր է ,ուրեմն <A=<D=47⁰, <C=<E=42⁰

2) ABC և A1B1C1 եռանկյունների մեջ AB=A1B1, AC=A1C1, <A=<A1: AB և A1B1կողմերի վրա P և P1կետերը նշված են այնպես, որ AP=A1P1:Ապացուցեք, որ BPC=B1P1C1:
ըստ տվյալների ΔABC=ΔA1B1C1 , իսկ PC հատվածը կիսում է եռանկյունին, որտեղ <A=<A1, AC=A1C1,AP=A1P1 , այսինքն ΔAPC=ΔA1P1C1; այստեղից եզրակացնում ենք ,որ ΔBPC=ΔB1P1C1

Առաջադրանքներ(տանը)

3) Նկարում AB=AC, <1=<2:

ա) Ապացուցեք, որ ABD և ACD եռանկյունները հավասար են,
Այստեղ AD ընդհանուր կողմ է, այսինքն AB և AD կողմերի ստեղծած անկյունը հավասար է AD և AC կողմերի ստեղծած անկյանը, ուրեմն ABD և ACD եռանկյունները հավասար են:

բ) գտեք BD-ն և AB-ն, եթե AC=15սմ, DC=5սմ:
Քանի որ այս երկու եռանկյունիները հավասար են, ուրեմն կողմերն էլ են հավասար,որտեղ մի կողմը ընդհանուր է: BD=DC=5սմ և AB=AC=15սմ,

4) ABC եռանկյան պարագիծը 15սմ է: BC կողմը AB կողմից մեծ է 2սմ-ով, իսկ AB կողմը AC կողմից փոքր է 1սմ-ով: Գտեք եռանկյան կողմերը:
x+x-1+2+x-1=15
x=5
AC=5,AB=4, BC=6

Բաղադրյալ հատուկ անունների ուղղագրությունը

Գործնական աշխատանք

Վարժություն 1։ Արտագրե՛լ՝ մեծատառերը թողնելով ըստ անհրաժեշտության։
1. ՓՈՔՐ ԾԱՌ Է ՍՈՎՈՐԱԿԱՆ ՆՇԵՆԻՆ. ՀԱԶԻՎ ՀԱՍՆՈՒՄ Է 4-8 Մ
ԲԱՐՁՐՈՒԹՅԱՆ, 10-40 ՍՄ ԲՆԻ ՏՐԱՄԱԳԾՈՎ։ ԱՐԺԵՔԱՎՈՐ ՊՏՂԱՏՈՒ ԲՈՒՅՍ
ԼԻՆԵԼՈՒ ՀԵՏ ՆՇԵՆԻՆ ՆԱ& ԲԱՐՁՐ ԴԵԿՈՐԱՏԻՎ ԾԱՌԱՏԵՍԱԿ Է։ ՀԱՏԿԱՊԵՍ
ԳԵՂԵՑԻԿ Է ՎԱՂ ԳԱՐՆԱՆԸ, ԵՐԲ ԾԱՌԸ ԱՄԲՈՂՋՈՎԻՆ ԾԱԾԿՎՈՒՄ Է
ՁՅՈՒՆԱՍՊԻՏԱԿ ԲՈՒՐՈՒՄՆԱՎԵՏ ԾԱՂԻԿՆԵՐՈՎ։ ՏԱՐԱԾՎԱԾ Է
ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ, ՄԻՋԻՆ ԱՍԻԱՅՈՒՄ, ԻՐԱՆՈՒՄ, ԱՖՂԱՆՍՏԱՆՈՒՄ, ՓՈՔՐ
ԱՍԻԱՅՈՒՄ։
Փոքր ծառ է սովորական նշենին.հազիվ հասնում է 4-8 մ բարձրության,10-40 սմ բնի տրամագծով: Արժեքավոր պտղատու բույս լինելու հետ նշենին նաև բարձր դեկորատիվ ծառատեսակ է: հատկապես գեղեցիկ է վաղ գարնանը,երբ ծառը ամբողջովին ծածկվում է ձյունասպիտակ բուրումնավետ ծաղիկներով: Տարածված է Կովկասում,Միջին Ասիայում,Իրանում,Աֆղանստանում,Փոքր Ասիայում:
Լևոն Հարությունյանի «Քո շրջապատի ծառերը» գրքից
2. ՍՈՎՈՐԱԿԱՆ ՈՐՈՐԸ ՏԱՐԱԾՎԱԾ Է ԵՎՐՈՊԱՅՈՒՄ, ԱՍԻԱՅՈՒՄ,
ԿԱՄՉԱՏԿԱՅՈՒՄ՝ ՄԻՆՉԵՎ ՍԱՌՈՒՑՅԱԼ ՕՎԿԻԱՆՈՍ, ՍԵՎ ԾՈՎԻ ԱՓԵՐԻՆ,
ԱՆԴՐԿՈՎԿԱՍՈՒՄ, ՄԻՋԻՆ ԱՍԻԱՅՈՒՄ, ԱՆԴՐԲԱՅԿԱԼՈՒՄ ԵՎ ՕԽՈՏՅԱՆ
ԾՈՎՈՒՄ։ ՄԻՋԻՆ ՄԵԾՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՐ Է, ԹԵՎԵՐԸ ՄՈԽՐԱԳՈՒՅՆ՝ ՍԵՎ
ԾԱՅՐԵՐՈՎ. ՄՆԱՑԱԾ ՓԵՏՐԱՎՈՐՈՒՄԸ ՍՊԻՏԱԿ Է, ԿՏՈՒՑԸ ԵՎ ՈՏՔԵՐԸ
ՄՈՒԳ ԿԱՐՄԻՐ ԵՆ։ ԱՄՌԱՆԸ ԳԼՈՒԽԸ ՍԵՎ Է, ՁՄՌԱՆԸ՝ ՍՊԻՏԱԿ, ԱՉՔԻ
ՄՈՏ ՈՒՆԻ ԳՈՐՇ ԿԵՏ։
Սովորական որորը տարածված է Եվրոպայում,Ասիայում,Կամչատկայում, մինչև Սառուցյալ Օվկիանոս,Սև Ծովի ափերին,Անդրկովկասում,Միջին Ասիայում, Անդրբայկալում և Օխոտյան ծովում:Միջին մեծության որոր է ,թևերը մոխրագույն՝ սև ծայրերով .մնացած փետրվարում սպիտակ է ,կտուցը և ոտքեը մուգ կարմիր են:Ամռանը գլուխը սև է , Ձմռանը սպինակ ,աչքի մոտ ունի գորշ կետ:
Մարտին Ադամյանի «Հայաստանի թռչունները» գրքից
Վարժություն 2։ Գտնե՛լ, թե որ շարքերի հատուկ անունների բոլոր
բաղադրիչներն են գրվում մեծատառով։
1. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ, ԱԿՍԵԼ ԲԱԿՈՒՆՑ, ԱՐՓԱ-ՍԵՎԱՆ
2. ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ, ՎԵՐԻՆ ԱՐՏԱՇԱՏ, ԱՐԱՐԱՏՅԱՆ ԴԱՇՏ
3. ԴԱՎԻԹ ԱՆՀԱՂԹ, ԵՂԻՇԵ ՉԱՐԵՆՑ, ՀԵՌԱՎՈՐ ԱՐԵՎԵԼՔ
4. ԱՌՅՈՒԾԱՁԵՎ ՄՀԵՐ, ԼԵՈՆԱՐԴՈ ԴԱ ՎԻՆՉԻ, ՆԱՐ-ԴՈՍ
5. ԱՐԱ ԳԵՂԵՑԻԿ, ԾԻՐ ԿԱԹԻՆ, ԳԱՅԼ ՎԱՀԱՆ

Задание № 1.

Вставь окончания -и- , -е- . Напиши склонение и падеж

существительного.

№	словосочетания	склонение	падеж
	отдыхал на природe	2
	уехал из деревни	1
	рассказал о радости	1
	случилось в поезд	2
	постучал по парте	3
	скатился с ладони	3
	написал по памяти	3
	вылетел на самолёте	2
	съехал с горки	3
	стихи о мудрости	3

Задание № 2.

Допиши окончания в словах.

Зимой на улице шёл сильный снегопад.

Метель понеслась и закружилась в снежном вальсе .

Могучий лось тяжело пробирался по высокой густой траве .

Белым снегом занесло все лесные тропинки .

Мы читаем стихи о весенней капли .

Задание № 3.

Найди и исправь ошибки.

Серый заяц сидел на старом пеньке.

По лесной дорожке пробежал волк.

Из тени деревьев выглядывали рыжие лисички.

Подсказка: в этом тексте 5 ошибок!