Գործնական աշխատանք 21.10.21

  1. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ։ Մեռյալ ծովի ջուրն այնքան աղի է, որ այնտեղ ոչ մի կենդանի էակ չի կարող ապրել: Արևմտյան Ասիայի տոթակեզ անանձրև կլիմայի պատճառով անչափ շատ ջուր է գոլորշիանում ծովի մակերյույթից, իսկ լուծված աղերը մնում են ծովում ու մեծացնում ջրի աղիությունը: Ծովում խորանալուն զուգընթաց` աղիությունն աճում է: Աղերը Մեռյալ ծովի քարորդ մասն են կազմում, նրա մեջ աղերի ընդանուր քանակը քառասուն միլիոն տոննա է:
  2. Օգտվելով տրված բառերից` բացատրիր, թե ընդգծված բառերը նախադասություններից յուրաքանչյուրում  ի՛նչ իմաստով են գործածված:

1.Եփվել, բորբոքվել:
 Ջուրը թեյնիկում վաղուց արդեն եռում էր, բայց նա չէր նկատում:  Եփվել
Բարկությունից արյունը եռում էր երակներում, սիրտը տակն ու վրա էր  լինում: բորբոքվել

2.Ուղեկցել, ընկերություն անել, միանալ:

Ընկերացել է դիմացի շենքում ապրող մի տղայի հետ:  ընկերություն անել
Ընկերացան, որ միասին անեն իրենց ուժերից վեր այղ գործը:  միանալ
Մինչև քաղաք ընկերանամ քեզ, որ մենակ չգնաս: Ուղեկցել

3.Կռել, թակել, գանահարել, քննել:

Ավազակներն այնպես էին ծեծել խեղճին, որ ձին թողել ու փախել էր: գանահարել
 Այնպես համառորեն է ծեծում դուռը, կարծես վստահ է, որ տանը մարդ   կա: թակել

Երկաթը տաք-տաք են ծեծում: Կռել

Այդ հարցն այնքան ծեծեցին, որ ոչ մեկին այլևս չի հետաքրքրում: քննել

4.Ավարտել, վերջը տալ (ուտել):

Գործը վերջացնելուց հետո, երկար ժամանակ դրան այլևս չէր անդրադառնում: Ավարտել 
Մեկն իր բաժին միրգն արագ վերջացրել էր ու դունչը մեկնել վանդակի շուրջը խմբված երեխաներին, որ էլի տան: վերջը տալ

Ջրիմուռների կազմություն

Սպորավոր բույսերը ցամաքային բարձրակարգ բույսեր են, որոնք բազմանում են սպորներով: Ներկայացուցիչներն են՝ մամուռները, պտերանմանները, ձիաձետերը, գետնամուշկերը: Մամուռները պատկանում են բարձրակարգ բույսերի առաջին բաժնին: Մամուռները իսկական ցամաքային բույսեր են, որոնց նախնիները, առաջին անգամ դուրս գալով ջրից, բնակեցրին ցամաքը: Մամուռները ֆոտոսինթեզ կատարող ոչ մեծ բույսեր են, որոնք ունեն վեգետատիվ օրգաններ` ցողուն և տերև, իսկ ձևավորված արմատներ չունեն, դրանց փոխարինում են ռիզոիդները: Ներկայումս գիտությանը հայտնի է մամուռների գրեթե  25 հազար տեսակ:

Մամուռներից են կկվավուշը, տորֆամամուռը, մարշանցիան, թելամամուռը: 

39.jpg

 Խոնավությամբ հարուստ վայրերում աճում է կանաչ մամուռ կկվավուշը, որը նպաստում է մթնոլորտում խոնավության պահպանմանը, միաժամանակ այլ մամուռների հետ միասին կարող է դառնալ ճահճացման պատճառ: Կկվավուշը մամուռների ամենատարածված ներկայացուցիչներից մեկն է: Ունի մոտ 20−30 սմ երկարությամբ, կանաչաշագանակագույն, չճյուղավորված և ուղղաձիգ ցողուն: Ցողունը ծածկված է խիտ, նեղ, կանաչ տերևներով: Կկվավուշը հողին ամրանում է ճյուղավորված ռիզոիդներով, որոնցով կլանում է ջուր և հանքային նյութեր, իսկ կանաչ տերևներով իրականացնում է ֆոտոսինթեզ: Կկվավուշի մոտ ամռանը առանձին ցողունների կարմրագորշ գագաթին նկատելի են երկարավուն պարկիկանման օրգաններ, որոնք լցված են արական գամետներով : Վառ գունավորում չունեցող մյուս ցողունների գագաթին ձևավորվում են սափորաձև օրգաններ, որոնք լցված են իգական գամետներով` ձևաբջիջներով:

Անձրևաջրի կաթիլի միջոցով շարժուն սպերմատոզոիդները արական բույսից լողում են դեպի իգական բույսի գամետները: Կատարվում է բեղմնավորում: Բեղմնավորումից ձևավորվում է զիգոտ, որից հաջորդ տարում նույն իգական բույսի գագաթին զարգանում է երկար շագանակագույն, ցողունանման ոտիկը և սպորներով լցված տուփիկը: Տուփիկում գտնվում է սպորներով լցված սպորանգիումը: Կկվավուշի իգական բույսի երկար ոտիկի վրա գտնվող տուփիկը հիշեցնում է նստած կկվի, որտեղից և բույսը ստացել է իր անվանումը: Չոր եղանակին սպորները թափվում են տուփիկից և քամու միջոցով տարածվում: Ընկնելով խոնավ հողի վրա՝ դրանք ծլում են և առաջացնում նուրբ, կանաչ, ճյուղավորված թելիկներ, որոնցից զարգանում են մամուռի ♂ և ♀ բույսերը:

Գրավիտացիա

Գրավիտացիոն դաշտը պոտենցիալ վեկտորական դաշտ է։ Դա նշանակում է, որ կարելի է մտցնել մարմինների զույգի գրավիտացիոն ձգողականության պոտենցիալ էներգիա, որը չի փոփոխվի մարմինները փակ կոնտուրով տեղափոխելուց հետո։ Գրավիտացիոն դաշտի պոտենցիալ լինելուց բխում է կինետիկ և պոտենցիալ էներգիաների գումարի պահպանման օրենքը, ինչպես նաև հաճախ է հեշտանում մարմինների շարժման ուսումնասիրման խնդիրը գրավիտացիոն դաշտում։

Նյուտոնյան մեխանիկայի շրջանակներում գրավիտացիոն փոխազդեցությունը հեռազդեցություն է։ Դա նշանակում է, որ որքան էլ մեծ լինի շարժվող մարմնի զանգվածը, տարածության ցանկացած կետում գրավիտացիոն պոտենցիալը կախված է միայն ժամանակի տվյալ պահին մարմնի ունեցած դիրքից։

Մեծ տիեզերական մարմինները՝ մոլորակները, աստղերը, գալակտիկաները ունեն հսկայական զանգված և հետևաբար ստեղծում են ուժեղ գրավիտացիոն դաշտեր։

Գրավիտացիան ամենաթույլ փոխազդեցությունն է։ Սակայն, քանի որ գործում է ցանկացած հեռավորության վրա և ցանկացած զանգված դրական է, այն շատ կարևոր ուժ է ամբողջ Տիեզերքում։ Համեմատության համար կարելի է նշել, որ մարմինների էլեկտրամագնիսական փոխազդեցությունը տիեզերական մասշտաբներում փոքր է, քանի որ այդ մարմինների լրիվ էլեկտրական լիցքը զրո է (նյութը որպես ամբողջություն էլեկտրաչեզոք է)։
Գրավիտացիան մաթեմատիկական տեսությամբ նկարագրված առաջին փոխազդեցությունն է։ Արիստոտելը համարում էր, որ տարբեր զանգվածներով մարմիններն ընկնում են տարբեր արագությամբ։ Շատ ուշ Գալիլեյը փորձնականորեն որոշեց, որ իրականում այդպես չէ, եթե անտեսենք օդի դիմադրությունը, բոլոր մարմինների արագացումը նույնն է։ Գալիլեյի հայտնագործությունը սկզբունքային նշանակություն ունեցավ այս բնագավառում։ Տիեզերական ձգողության օրենքի հայտնագործման համար կարևոր նշանակություն են ունեցել նաև Նիկոլայ Կոպեռնիկոսի ու Տիխո Բրահեի աշխատանքները և, հատկապես, Կեպլերի օրենքների հայտնագործումը։ XVII դ․ կեսին շատ գիտնականներ (աստղագետներ Ի․ Բուլիոն և Է․ Հալլեյը, ֆիզիկոսներ Ջ․ Բորելլին, Ռ․ Հուկը և Ք․ Հյուգենսը, մաթեմատիկոս Ք․ Ռենը) ճիշտ պատկերացում ունեին ձգողության երևույթի մասին և ընդհուպ մոտեցել էին ճշմարտությանը։ Սակայն ձգողության օրենքի մաթեմատիկորեն հիմնավորված ձևակերպումը տվել է Իսահակ Նյուտոնը «Բնափիլիսոփայության մաթեմատիկական հիմունքները» աշխատությունում (1687 թ.)։ Լագրանժը մուծել է գրավիտացիոն դաշտի φ պոտենցիալի հասկացությունը, որի գրադիենտը տալիս է դաշտի լարվածությունը։ Այն բավարարում է

Шелк 21,10,21

Шелк — одна из ценнейших и красивейших тканей, высоко ценившаяся как тысячелетия назад, так и нашими современниками. Производят ее из нитей, добываемых из кокона тутового шелкопряда. Длина одной такой нити из одного кокона может достигать 800-100 метров!

В этой статье мы собрали 10 наиболее интересных фактов о шелке и надеемся, они будут интересны ценителям этой благородной ткани.

1. На изготовление 500 граммов шелка нужно около 3 тысяч коконов тутового шелкопряда. Для формирования мотка шелковой нити весом 250 грамм требуется 12 часов работы.

2. Шелковая нить обладает потрясающей прочностью, она выдерживает сильное давление и очень крепка на разрыв. Не так давно было установлено, что 16 слоев шелка выдерживают пулю из Магнума 357 (со свинцовым сердечником).

3. В изделиях из натурального шёлка не заводится пылевой клещ. Этому свойству шёлк обязан серицину. Серицин, шёлковый клей, вязкий белок натурального шёлка. Большая его часть вымывается при обработке (промывке) шёлка в горячей воде, но то что остаётся, достаточно для того, что бы противостоять появлению пылевого клеща. Благодаря этому натуральный шелк абсолютно гипоаллергенен.

4. Отличить натуральный шёлк от не натурального можно с помощью теста «на горение». Как и в случае с шерстью, от горящего шелка исходит неприятный запах, а если убрать источник огня, материал прекращает гореть, а сама нить затем рассыпается в пепел.

5. 80% всего производимого шелка в мире принадлежит Китаю.

6. Более трех тысяч лет Китай хранил тайну этого удивительного материала, а любая попытка вывезти коконы шелкопряда из страны каралась смертной казнью. По преданию, только в 550 году нашей эры два бродячих монаха в своих посохах выдолбили небольшие отверстия, куда и спрятали личинки тутового шелкопряда. Так шелк попал в Византию.

7. В Индии шелк появился благодаря хитрости индийского царя, посватавшегося к китайской принцессе и в качестве приданого потребовавшего семена тутового дерева и личинки шелкопряда. Не в силах отказать жениху, принцесса спрятала семена и личинки в прическу и вывезла из страны.

8. Для создания всего одного метра шелковой материи требуется в среднем от 2.800 до 3.300 коконов, на галстук уходит 110, 650 требуется для изготовления блузки, а для шелкового одеяла может потребоваться до 12.000 коконов тутового шелкопряда.

9. Если распутать нити десяти коконов тутового шелкопряда, их хватит, чтобы овить ими Эверест .

10. Одно из самых ценных свойств шелка – терморегуляция. В жару натуральный шелк «холодит», а зимой прекрасно держит тепло. При этом изделия из шелка отлично впитывают влагу.